doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

158
lar meydana geldi.
MURAT KOCABEKOV
Bu durum 1991 yılında Kırgızistan egemenliğini almasına kadar
devam etmiştir. Ülke egemenliğini almasıyla birlikte din meselesini
çözerek, dini faaliyetleri belirlemek gibi önemli işler ön plana çıkmaya
başladı. 1991 yılında Kırgızistan bağımsızlığını aldıktan sonra
toplumun manevi hayatıyla ilgili, bununla beraber din işlerini düzene
sokma ve ateist siyasetten uzaklaşma konusunda önemli adımlar
attı.
1993 yılında Türkiye Cumhuriyeti’nin Cumhurbaşkanı Turgut
Özal’ın Kırgızistan’a yaptığı resmi ziyaret ve Kırgızistan Cumhuriyeti
Cumhurbaşkanı Askar Akaev’in Türkiye’ye yaptığı ziyaretten
sonra Kırgızistan sosyal ve ekonomi alanlarında gelişimini
Türkiye’yi model olarak aldı. Bu dönemde Kırgızistan’da çok yönlü
reformlar yapılmıştır. Bu reformlardan birisi din işleriyle ilgili olmuştur.
Kırgızistan’da devlet idaresi ve ileride gelişmesi Atatürk’ün
kurduğu Türkiye Cumhuriyeti stilinde sürdürülecektir ve laiklik
siyaseti Kırgızistan için de model alınmıştır. 1991 yılından sonra
Kırgızistan’ın dini açıdan gelişmesi Atatürk’ün uyguladığı laiklik
siyasetine uygundur. Ama Sovyetler dönemindeki ateistik ideoloji
ve dine engel teşkil eden siyasetin ortadan kalkması ile beraber din
hürriyeti ortaya çıkmıştır. Sovyet döneminde gelişen ateist sistem
ortadan kaldırılarak onun yerini seküler değerler aldı.
Ülkede din işlerini yürüten devlet komisyonu oluşturulmuştur.
Bu komisyon dini faaliyetlere karışmadan sadece onun faaliyetlerini
kontrol altına almaya başlamıştır. Kırgızistan Cumhuriyetinde din
özgürlüğü ile beraber cami, medrese faaliyetleri gelişip islamî değerler
canlanmaya başladı. Dindarlar önceki gibi cezalandırılmadan
devlet işleri ile din işlerine bir sınır konuldu. Günümüzdeki dini faaliyetlerle
ilgili olan siyasete bakılırsa, laiklik siyasetine göre Kırgızistan,
kendi zamanında Mustafa Kemal Atatürk’ün gerçekleştirdiği
laiklik siyasetini model olarak kabul ettiği anlaşılmaktadır.