doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

ÖZSOY OPERASINDAN SADABAD PAKTINA:ATATÜRK’ÜN DIŞ POLİTİKA DEHASI 79
Perde, koronun Hatun’a okuduğu iyi dilek parçası ile kapanır.
Özsoy’un ikinci ve üçüncü sahneleri yakın dönem olaylarını
konu almaktadır. Türklerin yurdu düşman işgaline uğramış verilen
Millî Mücadele ile ülke bağımsızlığını kazanmıştır. İran’da da yaşanan
olaylar sonucunda yeni bir dönem başlamıştır.
Son bölümde operanın tüm kadrosu sahnededir. Sanki kırk bin
yıllık tarihteki bütün kahramanlar sahnede yerini almıştır. Böylece
yüzyıllar boyunca ayrı kalan Türklerin ve İranlıların bir araya gelmesiyle
Tur ve İraç’ın birbirine kavuştuğu anlatılmaktadır. Oyunun
bütün kahramanları sahnededir ama Tur ve İraç yoktur. Hakan Feridun
Özozan’a sorar: “Oğullarım Tur ile İraç’ı göremiyorum? Tur ve
İraç nerededir?”
Özozan sahnenin ortasına doğru ilerler ve locada oyunu izlemekte
olan Atatürk ile Rıza Pehlevi’yi işaret ederek herkesin dikkatinin
locaya yönelmesini sağlar ve Atatürk’ü göstererek “İşte Tur!”
der. Sonra Rıza Pehlevi’yi göstererek “İşte İraç!” der ve sözlerine
devam eder:
“Her Türk bir Tur, her İranlı bir İraç’tır.”
Bu etkileyici sahne karşısında Rıza Pehlevi kendisini tutamaz
ve ayağa kalkıp Atatürk’e “Kardeşim!” diyerek sarılır. Atatürk, bu
sahnede Rıza Pehlevi ile kendisinin âdeta operanın oyuncusu olarak
rol almasını sağlamıştır. Opera, âdeta Atatürk ile Şah’ın bulunduğu
ortamda oynanmak için sahnelenmiştir. Nitekim daha sonra Atatürk,
“Bu opera bir daha oynanmaz!” diyerek Özsoy’un özel bir amaç
doğrultusunda sahnelendiğini ifade etmiştir.
İki ülkenin millî marşlarının çalınmasıyla opera sona erer. Atatürk
ve Şah, alkışlar arasında Halkevinden ayrılırlar. Atatürk’ün dehası
kendisini bir kez daha göstermiş ve Özsoy operası amacına ulaşmıştır.
İran Şahı Ankara’dan İstanbul’a gider (Millîyet 20.06.1934:
1) ve daha sonra ziyaretini tamamlayıp Türkiye’den büyük bir
memnuniyetle 6 Temmuz 1934 günü Gürcübulak sınır kapısından
çıkarak ülkesine döner.
Bu ziyaretten sonra İran Şahı, Türkiye’nin girişimiyle Irak ve
Afganistan’ı da içine alan bir pakt oluşturulması yolunda üzerine düşen
görevi yapmıştır. Dört ülkenin imzalarını taşıyan pakt antlaşması