doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

SALTANATTAN CUMHURİYETE
MİLLET EGEMENLİĞİ
Doç. Dr. Adnan SOFUOĞLU *
Tebliğime egemenlik kavramına kısaca değinerek başlamak istiyorum.
Devletle birlikte ele alınan ve incelenen bir kavram olan egemenlik
devlet içinde en yüksek iradeyi ifade eder. Bu anlamda egemen
güç, hükmeden, emreden, emrini yürütebilen, kendi yetki alanında
herhangi bir üst otoriteye bağlı ve bağımlı olmayan üstün bir
güç demektir. 1
Bu anlamda tarihsel açıdan Batıda egemenlik teorisinin gelişim
sürecine baktığımızda Bu kavramın ortaçağın sonları ile yeniçağın
başlarında ortaya çıktığı görülür. Bu çerçevede egemenlik teorisinin
gelişiminde ise dünyevi krallıkların siyasal otoritesine dini otoritelerin
rakip olma iddialarını dayanaksız hale getirmek şeklinde
özetlenebilecek bir gelişme yatmaktadır. 2 Bu gelişim sürecinde Jean
Baudin’den önce Machiavelli siyaset meselesini Prensin iktidarı bi-
* Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve Inkılap Tarihi, Öğretim Üyesi
1 Turhan Feyzioğlu; Türk Milli Mücadelesi’nin ve Atatürkçülüğünün Temel
İlkelerinden Biri Olarak Millet Egemenliği, Ankara 1988, s. 3. ; Ulusal
Egemenliğin tarifleri için ayrıca bkz. Ahmet Davutoğlu; “Küreselleşme ve
AB_Türkiye İlişkileri Çerçevesinde Ulusal Egemenliğin Geleceği”, Anayasa
Yargısı Dergisi, Cilt 20, Ankara 2003.
2 Mustafa Erdoğan; Demokrasi, Laiklik, Resmi İdeoloji, Ankara 1995, s. 92.
; Ayrıca egemenlik kavramı ve gelişim süreci için bkz. Mehmet Ali Ağaoğulları-Levent
Köker; Tanrı Devletten Kral-Devlete, Ankara, 1997, s. 14-17.
; Feyzioğlu; a.g.e., s. 3-4. ; Mehmet Ali Ağaoğulları-Levent Köker; Kral-
Devlet Yada Ölümlü Tanrı, Ankara 2000, s. 10 v.d ; Hazma Eroğlu; Atatürk
ve Milli Egemenlik, Ankara 1987, s. 3-5