doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

ATATÜRK’ÜN DÜŞÜNCE SİSTEMİNDE ULUSALLIK-EVRENSELLİK DERİNLİĞİ
717
Gerçi, laiklik ilkesi, Atatürk’ün Türk ulusuna ve Türk hukukuna
paha biçilmez bir armağanıdır. Ancak, laiklik, bütün toplumlarda
engelsiz gelişme, sağlıklı düşünme yolunu açan evrensel bir hukuk
anlayışı olduğu ve daha başka toplumlara da örneklik etme niteliği
taşıdığı için Atatürk’ün düşünce yapısına yine bir evrensellik boyutu
katmıştır.
Türkiye Cumhuriyetini çağdaş ve gelişmiş bir toplum yapısına
kavuşturma amacı, Atatürk’ün düşünce siteminde yer alan öteki ilkelerinde
ve bunları birer esere dönüştüren öteki devrimlerinde de
görülmektedir. Bütün bu devrimler, özü itibarıyla, Türk tarihinin derinliklerinden
gelen Türk kültürüne dayanmıştır. O, kendi toplumunun
değerleri ile bütünleşmenin sırrını yakalamış bir önder olarak,
modernleşmede, taklitçiliğe yönelmeden Türk toplumunun özelliklerinden
ve kültür değerlerinden çok iyi yararlanabilmiştir. “Türkiye
Cumhuriyeti’nin temeli kültürdür”, “Kültür, en yüksekte göz diktiğimiz
idealdir” sözleri, onun kültüre verdiği değerin açık bir göstergesidir.
Nitekim 1928’de gerçekleştirilen yazı devrimi, toplumsal yenileşme
ve kültürel gelişmenin temel taşı olmuştur. Eğer bugün Türk
insanı çok kısa sürede okuyup yazmayı öğrenebiliyorsa, bunu Türk
dilinin yapısına aykırı ve öğrenilmesi güç Arap alfabesini atarak yerine
kendi dilinin yapısına çok uygun düşen Latin alfabesi temelindeki
ulusal Türk alfabesini getiren alfabe devrimine borçludur. Eğer
bugün Türk insanı kendi tarihinin köklerine kadar inen araştırmalar
yapabiliyor ve tarihî gerçekleri bilimsel ölçülerle ortaya koyabiliyorsa,
bunu Türk tarihinin doğru temeller üzerinde ele alınmasına
borçludur. Eğer bugün Türk dili, 1932 yılından beri yapılagelen çok
yönlü yoğun çalışmalarla bir bilim ve kültür dili durumuna gelebilmişse,
bunu, dilimizi yabancı dillerin baskısı altında kendi kendini
geliştirme gücünü körletip kısırlaştıran yabancı bağlardan kurtararak
ona özgürce gelişip gürleşme yolunu açan dil devrimine borçludur. 13
Eğer bugün Türk kadını gerek kendi ülkesinde, gerek dünya kadınları
arasında, birçok alanda yüz ağartacak üstün başarılara imza
atabilecek bir gelişmişlik düzeyine ulaşmışsa, bunu, Anadolu kadınında
kendi kültüründen gelen asaleti, fazilet ve ırk üstünlüğünü ya-
13 Ayrıntılı bilgi için Zeynep Korkmaz, “Atatürkçü Düşüncede Türk Dilinin
Yeri”, age., s. 195-216’ya bk.