doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

722 YAVUZ ÖZGÜLDÜR
2. ATATÜRK’ÜN ASKERLİĞE DAİR YAZDIĞI ESERLER
Atatürk 1908 – 1914 yılları arasında askerliğe dair; “Takımın
Muharebe Eğitimi”, “Cumalı Ordugahı”, “Muharebenin Sevk ve
İdaresi”, “Bölüğün Muharebe Eğitimi”, “Subay ve Komutan ile
Konuşmalar” ve “Taktik Bir Meselenin Çözümü ve Emirlerin Yazılmasına
İlişkin Öğütler” kitaplarını yazmıştır. Bu kitaplar incelendiğinde,
hem ordusunu modernize etmeye, çağın muharebe koşullarına
uydurmaya çalışan bir reformisti hem de ortaya koyduğu ve
savunduğu değerlendirmelerle geleceğin bir askerî dehası olacağını
görmek mümkündür.
Mustafa Kemal tarafından Almanca aslından Osmanlıcaya çevrilerek
1909 yılında Selanik’ta basılan “Takımın Muharebe Eğitimi”
isimli eseri; Alman Generali Litzmann’ın “ Takım, Bölük ve
Taburun Muharebe Talimleri” adlı eserinin ilk bölümünü oluşturmaktadır1
.
Mustafa Kemal, bu eseri çevirip Türk ordusuna kazandırırken
Türk ordu geleneklerine, sistemine ve Türk askerinin özelliklerine
uygun düzeltmeler ve eklemeler yapmış, böylece modern bir ordu
yaratma çalışmalarına önemli bir katkı sağlamıştır.
Eserde, seferi tam mevcutlu bir takımın değişik hava şartları ve
çeşitli arazilerde, basit bir mesele içinde muharebe düzenlerinin uygulaması
gerçek savaşlarda Takımın muharebesi üzerinde durulmaktadır.
Bizzat Mustafa Kemal tarafından kaleme alınmış olan “Cumalı
Ordugâhı” isimli eser, Makedonya bölgesinde, Köprülü-İştip yolu
üzerinde bulunan Cumalı Ordugâhı’nda 1909 yılında yapılan eğitim
ve manevraları anlatmaktadır. 12 Eylül 1909’da tamamlanan bu eser,
Selanik’te 1909 yılında matbaa harfleriyle basılmış olup, 39 sayfa
metin ve 7 adet krokiden oluşmaktadır.
Askeri tatbikat ve manevralardan, sadece katılanların yararlanmasını
yeterli görmeyen Mustafa Kemal; 10 gün süren bu tatbikat
sırasında tuttuğu notlarını, hazırlanan meseleleri ve komutanların
yaptıkları eleştirileri yazmış, çok sayıda kroki eklemiş ve bir kitap
1 Mustafa Kemal, Takımın Muharebe Eğitimi, Gnkur.Basımevi, Ankara,
1995, s.2-3.