doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

446
NURİ KÖSTÜKLÜ
tanbul Darülfünunu’na bağlı olarak Türkiyat Enstitüsü’nün kurulması
oldukça anlamlıdır. Takip eden yıllarda 1931’de Türk Tarihini
Tetkik Cemiyeti’nin kurulması (1935’te Türk Tarih Kurumu adını
almıştır), 1932’de I. Türk Tarih Kongresi’nin toplanması, 1935’te
DTCF’nin kuruluşu, 1937’de 2. Türk Tarih Kongresi’nin yapılması
vb. faaliyetler Türk tarihinin ilmî zemin üzerinde araştırılıp ortaya
çıkarılması için yapılan önemli icraatlardır. Bir taraftan da okullar
için yeni tarih kitaplarının yazdırılması işini Atatürk bizzat takip ediyordu.
Çünkü, millî kimliği inşa etmeye yönelik doğru bir tarih öğretimi
için, bilime dayalı doğru verilere ihtiyaç vardır. Bunun için de
Türk tarihinin temel kaynaklarına, bilimsel bir metodla ulaşabilmek
ve değerlendirebilmek gerekir. Atatürk bu konudaki hassasiyetini şu
ifadeleriyle dile getiriyor:
“Herhangi bir tarihi elinize aldığınız zaman, onun gerçeğe uygun
olup olmadığına güven duymak için dayandığı kaynak ve belgeleri
araştırılır. Bizim şimdiye kadar doğru bir tarih-i milliye mâlik olamayışımızın
sebebi, tarihlerimizin hakiki kârilerin (okuyucuların)
vesikalara istinat etmekten ziyade, ya bir takım meddahların veya bir
takım hod-gâmların (kendini beğenmişlerin) hakikat ve mantıktan
ârî (uzak) sözlerinden başka memba bulamamaları bedbahtlığıdır” 27 .
“Tarih yazmak için tutulan yolun mantıkî ve bilhassa ilmî olması
şarttır” 28 .
“Tarih yazmak tarih yapmak kadar mühimdir. Yazan yapana
sâdık kalmazsa değişmeyen hakikat, insanlığı şaşırtacak bir mahiyet
alır” 29 .
Metod konusunda son derece hassas davranan Atatürk, bu eksikliği
gidermek için 1932- 1938 yıllarında yayınlanmış olan ve bugün
bile el kitabı olarak kullanılan birçok metod kitabını getirtmiş ve
tercüme ettirmiştir. Bunlar; Gustave Le Bon, Tarih Felsefesinin İlmî
Esasları, çev. Haydar Rıfat, İstanbul 1932; Gabriel Hanotaux, Tarih
ve Müverrihler, çev. Ahmet Refik, İstanbul 1932; E. Bernheim, Tarih
İlmine Giriş Tarih Metodu ve Felsefesi, çev. M. Şükrü Akaya, İstanbul
1936; Ch.V.Langlois- Ch.Seignobos, Tarih Tetkiklerine Giriş,
27 Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri I-III, C.III, s. 99.
28 Ekrem Akurgal, “Tarih İlmi ve Atatürk”, Belleten, Temmuz 1956, sayı:80,
s.283.
29 A. Afetinan, Atatürk Hakkında Hatıralar ve Belgeler, s.269