doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

264
SÜLEYMAN BEYOĞLU
azınlığın bulunması değildir. Çünkü millî bir uzlaşma ile kurulmuş
bir devletin yapısı, yine millî bir uzlaşma ile bozulabilir. Nitekim
Dünya İnsan Hakları Konferansı, 1993 yılında yayınladığı Viyana
bildirgesinde kendi kaderini tayin hakkının, eşit haklar ilkesine uygun
olarak ırk, din ve renk ayırımı gözetmeksizin ülkesine ait bütün
insanları temsil eden bir hükûmete sahip egemen ve bağımsız bir
devletin, ülke bütünlüğünü ve siyasi birliğini kısmen veya tamamen
parçalayacak herhangi bir eylemin desteklenmesi veya bu eyleme
yetki verilmesi anlamında yorumlanmayacağını açıklamıştır. Burada
dünya üzerindeki altı binden fazla farklı dil konuşan toplulukların
hepsinin kendi kaderini tayin hakkı kullanmalarının dünyayı yaşanılır
bir yer yapıp yapmayacağını takdirlerinize bırakıyorum.
Ne yazık ki Türk toplumu dilde, duyguda, kültür ve inanç sistemlerinde
ortak bir paydada birleşerek ulus-devlet olgusunu tamamlayamadan
bütün ulus devletler gibi küreselleşme olgusuyla karşı
karşıya kalmıştır. Aslında Kemalist sistem kendini bulmayı veya
kendine dönmeyi hedefleyen bir Türkleşme serüveni değil, aksine
yitirilen Türk kimliğini yeniden inşa sürecidir. 58 Hiç şüphesiz uluslaşma
sürecindeki gecikmede varisi olduğu Osmanlı Devleti’nde
uygulanan çok kültürlü yapının da önemli bir payı vardır. Ancak bir
süre için dezavantaj gibi görünen bu durum farklılıkları yüzyıllarca
bir arada yaşatmayı başarmış Türk topluluğu için, küreselleşme karşısında
tarihi tecrübesine dayanarak yeni avantajlara dönüştürülebilir.
Gelinen bu süreçte Türk aydınları farklılıkları zenginlik sayan bir
anlayış içinde yeni azınlıklar veya ötekiler yaratarak çatışma alanları
oluşturma yerine devlet ve toplumun hafızasında yer etmiş birbirine
güvensizlik ve şüpheciliğin ortadan kaldırılmasına çalışmalıdır.
Ayrıca toplumdaki farklılıklar, renklilik ve kültürel zenginlik sayılarak
Türk kimliği ile ahenkli bir denge ve işbirliği kurarak varlığını
barışçı, modern ve demokratik bir şekilde devam ettirebilir. Bu
konuda Atatürk, 24 Mart 1933 tarihinde verdiği demeçte; gelecekte
sömürgecilik ve emperyalizmin yeryüzünde bir gün yok olacağını
ve yerine milletler arasında hiçbir renk, din ve ırk farkı gözetmeyen
yeni bir ahenk ve işbirliği çağının hâkim olacağını söyleyerek dünya
58 Orhan Türkdoğan, “ Son Azınlıklar Raporu Üzerine”, Türk Yurdu Dergisi,
sayı 208(Aralık 2004), s.26-29.