doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

192
MUSTAFA ÖZCAN
yetiştirmek ise toplum için büyük tehlikedir. 31 Ağaoğlu’nun sözlerine
“ben öyle demedim” diyerek söz alan Karabekir bu konudaki
düşüncelerini tekrar şöyle açıklamıştır: “Bendeniz programda hayatı
ameliyeye de mevki ve kıymet verilmesini ve bu suretle yalnız kafa
şişirmeyerek okuduğunu tatbik edebilecek ve bu suretle memlekette
iktisadî hayatı inkişaf ettirecek bir unsurun yetişmesini söyledim”
demiştir. 32
İstanbul Milletvekili Yusuf Akçora, Türkiye Büyük Millet
Meclisi’nde yaptığı eğitimle ilgili bir konuşmada aynı konuya temas
ederek, “hepimizin şikayet ettiği bir şey var, mekteplerimiz amelî
adam yetiştirmiyor” dedikten sonra, yetiştirilecek gençlerin nasıl olması
gerektiği konusundaki düşüncelerini açıklıyor. Akçora’ya göre,
“amelî adam” yalnız mesleki öğretim kurumlarında yetişmez; sadece
“çiftçi” veya “orman mektebi” açmakla bu iş olmaz. Genel orta
öğretim kurumlarında da öğrenciler mezun olduktan sonra “iktisadî
fayda” temin edecek şekilde yetiştirilmelidirler. Görüşlerini desteklemek
için Rusya ve Avusturya’daki okullardan örnekler veren
Akçora’ya göre, Türk okullarında “hayattan uzak” ve “gayrı amelî”
bir eğitim verilmektedir. Eğitim kurumlarımızı öğrencileri hayata
hazırlayacak, onlara “amelî hayat zihniyetini” kavratacak şekilde
düzenlemek gerekir. 33
Atatürk döneminde yukarda görüşlerinden örnekler verilenler
dışında daha bir çok devlet ve siyaset adamı, “amelî, “ yani öğrendiğini
uygulayabilen gençler yetiştirmenin önemini vurgulamıştır. 34
Öğrendiklerini uygulayabilen, “amelî nesiller” yetiştirme görüşü,
o dönemde devletin eğitim politikasına da yansımış35 ve hükûmet
31 TBMM Zabıt Ceridesi, devre 2, sene 2, 26/2/1341(1925), cilt 14, s. 367.
32 a.g.e., s. 373
33 a.g.e., s. 186-187.
34 Hamdullah Suphi (Maarif Vekili), TBMM Zabıt Ceridesi, devre 1, sene 2,
12/11/1337(1921), cilt 14, s. 199; Hamdullah Suphi (Maarif Vekili), a.g.e.,
devre 2, sene 2, 5/3/1341(1925), cilt 15, s. 173; İhsan hamit (Ergani Milletvekili),
a.g.e., devre 2, sene 2, 7/3/1341(1925), cilt 15, s. 201; Hikmet Bey
(Maarif Vekili), Cumhurbaşkanları. Başbakanlar ve Milli Eğitim Bakanlarının
[CBMEB] Milli Eğitimle İlgili Söylev ve Demeçleri, cilt 2, ön. ver.,
s. 160; İsmet İnönü (Başbakan), a.g.e., cilt 1. ön. ver., s. 106.
35 TBMM Zabıt Ceridesi, devre 1, sene 1, 9/5/1336(1920), cilt 1, s. 241.