doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

54
SEÇİL KARAL AKGÜN
göstermektedir. 11 Teşkilatı Esasiye Kanunu için uzun açıklamaları,
Sakarya Meydan Muharebesi’nin kazanılmasının sağladığı öz güvenle
Pan İslamizm, Pan Turanizm gibi emperyalist emellere sapılmadığının,
sadece bağımsız yaşam hakkı için savaşıldığının altını
çizip “biz bize benzeriz” diyerek Anadolu’daki savaşın özelliğini tanımlayan
konuşmaları, hep Atatürk’ün aydınlatıcı ve yüreklendirici
kimliğini yansıtmaktadır. 12
Özellikle 1924 yılından sonra Meclis açılış söylevlerinin içeriği
çok değişmiş, ancak, düzeni değişmemiştir. Savaş yerine yeni gelişen
ilişkilerden, ekonomik bağlantılardan söz edilmektedir. Her yılın
söylevinde olduğu gibi, kamu düzenini ilgilendiren tüm konulardan
bir iki cümle ile de olsa söz edilmekte, neler yapıldığı ve yapılacağı
anlatılmaktadır.
Yapıttaki başlangıç yıllarının söylevleriyle ile 1929 sonrası dil
farkı çok çarpıcıdır. Atatürk’ün Türk dilini en iyi kullanan kimselerden
biri olduğu bilinmektedir. Ancak, ilk birkaç yılı söylevlerini
günümüzün gençlerinin sözlüğe baş vurmadan anlayabilmesi olanaksızdır.
Azayı Kiram, 1929’da Büyük Millet Meclisi’nin Muhterem
Azası, 1934’de BMM’nin Sayın Üyeleri, Efendiler, Sevgili
Arkadaşlar, Meclis çoğu zaman Kamutay olmuştur. Dil, gayet iyi
anlaşılabilmektedir ve günümüz Türkçesine çok yakındır. Bununla
birlikte bazı istatistik verilerde eski terminilojiden vaz geçmemiştir.
Örneğin, ifa edilen hıdemat-ı mahalliye, zükur, inas, iptidai tahsil
hala görülmektedir. Öte yandan 1933-35 yıllarında dil devrimi çok
belirgin biçimde yansımaktadır.”Acun” “Ergani ödüncü” (madeni)
“devlet gelirinin oranlandığı”
CİLT II : Atatürk’ün TBMM ve Halk Partisi kurultayları dışında
devlet merkezinde ve memleket içinde söylev ve demeçlerinin
tam metinleri, gazeteler ve ajans haberleri ile karşılaştırılarak 1946
yılında ilk baskısı yapılan 298 sayfalık bu ciltte toplanmıştır. Kapsadığı
dönem Suriye’den gizlice geldiği Selanik’te 1906 yılında
Vatan ve Hürriyet Cemiyeti’nin Selanik Şubesi kurulurken Hakkı
Baha Pars’ın evindeki söyleşide konuştukları, Kırşehir gazetesinden
alınarak bu cildin ilk söylevini oluşturmuştur. Yapıt, 29 Ekim 1938
11 İbid, s. 269-280.
12 İbid, 174-182, 187-220.