doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

TÜRKİYE CUMHURİYETİ’ Nİ KURANLAR NASIL BİR GENÇLİK İSTİYORDU?
ATATÜRK DÖNEMİ TBMM TUTANAKLARININ VE İLGİLİ DİĞER BELGELERİN ANALİZİ
Vekili Mustafa Necati, çalışma arkadaşları olan eğitimcilerin, gençliği,
“memleket ve millet için feyizkâr ve hayırkâr” olarak yetiştirmeye
çalıştıklarını söylemiştir. 11
Cumhuriyetin kurucusu olan devlet adamları ve aydınlar, yukarda
verilen örneklerde de görüldüğü gibi, gençliğin “mefkûre” sahibi
olarak yetiştirilmesini istemektedirler. Ergani Milletvekili Kazım
Vehbi yaptığı bir konuşmada, dönemin Maarif Vekiline hitaben, tarih
huzurunda soruyorum, “sen bu memleketin evladına bir mefkûre
vermek için... ne yaptın? Tedrisat programlarını ne surette hazırlıyorsun?”
diyerek, Millî Eğitim Bakanını sorgulamaktadır. 12
İstanbul Milletvekili Kazım Karabekir, Maarif Vekâletinin 1925
yılı bütçesi TBMM’de görüşülürken yaptığı bir konuşmada, bir millete
mensup olan insanların birbirini sevecek ve destekleyecek şekilde
yetiştirilmesi gerektiğini söylemiştir. Karabekir’e göre, milletin
fertleri arasında sevgi uyandırmak, “kalbî bir muhabbet” meydana
getirmek gerekir. Ona göre, bir ideal olarak, “Her millet şu düsturu
kabul etmiştir: Bir fert bütün millet için, bütün millet bir fert için.
Bunu böyle fiilen, kavlen her ferde zerk etmek lazım gelir.” 13
İstanbul Milletvekillerinden Akçuraoğlu Yusuf da “ideal”in
gençlik için önemli olduğuna inanmaktadır. TBMM’de yaptığı bir
konuşmada, eğitim kurumlarında gençlere bir “ideal” verilmesini
isteyen Akçuraoğlu, verilmesini istediği “ideal”in anlamını şöyle
açıklar: “Feragati nefis, tesanüt ve şahsi menfaatin umumun menfaatine
feda edilmesi, yekdiğerine muavenet edilmesi, umumi mesai ile
meşgul olma ve küçük şahsi menfaatin ikinci planda bırakılması.” 14
Akçuraoğlu’na göre bu ilkeler toplumların varlığı ve hayatı
için “elzem esaslardır” ve gençler bu ideallere sahip olarak yetiştirilmelidir.
O yıllarda, milletvekilliğinin yanı sıra “Ankara Hukuk
Mektebi”nde de ders veren Akçuraoğlu Yusuf, aynı -konuşmada,
orta ve yüksek öğretim gençliği için “ideallerin” önemli olduğunu
belirttikten sonra, “gençlerde biraz ideal noksanı” gördüğünü söyler.
Ona göre gençler “ferdiyetçilikle biraz fazla ileri gitmekte, “maddi
11 TBMM Zabıt Ceridesi, devre 2, sene 4, 12/4/1927, cilt 31, s. 91
12 a.g.e. devre 2, sene 1, 23/2/1340(1924), cilt 6, s. 264.
13 a.g.e. devre 2, sene 2, 25/2/1341(1925), cilt 14, s. 305
14 a.g.e. devre 3, sene 3, 18/5/1930, cilt 19, s. 108.
187