doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

ÖZSOY OPERASINDAN SADABAD PAKTINA:
ATATÜRK’ÜN DIŞ POLİTİKA DEHASI
Yrd. Doç. Dr. Gülseren AKALIN
Millî Mücadele’nin zaferle sonuçlanmasından sonra kurulan
genç Türkiye Cumhuriyeti’nde önemli atılımlar, devrimler gerçekleştirilmiştir.
Gündelik hayattan eğitim ve bilime, ekonomiden tarım
ve sanayiye kadar pek çok alanda yapılan çalışmalarla çağdaş bir
cumhuriyet kurulmuştur. Elbette, Türkiye’nin çağdaşlaşmasında sanat
alanında atılan adımlar da çok önemli bir yere sahiptir. Çağdaş
uygarlık düzeyine ulaşılabilmesi Geleneksel Türk sanatının yanı sıra
çağdaş sanatlarla da ilgili çalışmalar yapılması için ortamın oluşturulması,
yeni kurumlar kurulması, bu kurumlara ve kişilere imkânlar
sağlanması gerekiyordu.
Ülkemizde klasik Batı müziği, opera, bale gibi sanat dallarının
sahnelenmesi ve icra edilmesi de Cumhuriyet ile birlikte yaygınlaşmıştır.
Osmanlı döneminde İtalyan gruplarının İstanbul’da sahnelediği
operalarla Türk toplumu bu sanatla tanışmıştı ancak Türk toplumu
birtakım girişimler olsa da uzun süre kendi dilinde operasını yazamamış,
besteleyememiş ve sahneleyememişti. İlk Türk operasının
librettosunun yazılması, bestelenmesi ve sahnelenmesi Cumhuriyet
döneminde mümkün olmuştur. Yazılan bestelenen ve sahnelenen ilk
Türk operası Özsoy’dur. Özsoy, Türk opera tarihinin başlangıcıdır,
Türk müzik tarihinde önemli bir yere sahiptir. Ancak Özsoy, Türk
opera ve müzik tarihinin önemli bir eseri ve bir ilk olma özelliğinin
yanı sıra Cumhuriyet dönemi Türk dış politikasını şekillendiren bir
düşüncenin aracı ve Atatürk’ün dehasının bir sonucudur.
Bir opera, Türk dış politikasını şekillendirmede nasıl aracı
olabilir? Bir opera eseri, müzik sanatı ve müzik tarihi dışında dış
politika alanında nasıl önem kazanır sorusu, ancak Atatürk’ün de-