doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

558
İHSAN GÜNEŞ
Yürürlükteki seçim mevzuatına göre milletvekili olabilmek için
ya mevcut siyasi partiden aday gösterilmek ya da bağımsız aday olmak
gerekiyordu. Seçilebilmek için en güvenli yol, siyasi partiden
aday olmaktı. Bu nedenle milletvekili olmak isteyenler Cumhuriyet
Halk Fırkasına başvuruyordu. Basına sızan haberlere göre; bu seçimde
milletvekili adayları arasında meslek sahibi olanların sayısı
artırılacak37 Mecliste 10 bağımsız 15 de kadın milletvekili bulunacaktı.
Bu duyumlar Cumhuriyet Halk Fırkası dışında milletvekili olmak
isteyenlerin umutlarını artırıyor, siyasi yaşamı canlandırıyordu.
Bu seçimlerde Cumhuriyet Halk Fırkası’na milletvekili adayı
olarak başvuranların sayısı 2000’i geçmişti. 38
d-Adaylarda Aranacak özellik
Cumhuriyet Halk Fırkası tüzüğüne göre milletvekilleri adayları
CHF Genel Başkanı, Genel Başkan Vekili ve Genel Sekreterden oluşan
Başkanlık Divanınca bekleniyordu. Adayların
1-Aydın olması
2-Serbest meslek sahibi olması
3-Millî Mücadeleye karşı olumsuz tavırda bulunmamış olmaları
4-Güvenilir kişilik yapısına sahip olmaları isteniyordu. 39
Cumhuriyet Halk Fırkası Genel Başkanı Mustafa Kemal Atatürk
bu seçimleri İstanbul’dan yönetmeye karar verdi ve Ankara’da ikinci
seçmenlerin seçimi yapıldıktan sonra Genel Başkan Vekili, Başbakan
İsmet İnönü’yü de yanına alarak 21 Ocak 1935’te İstanbul’a gitti
ve Dolmabahçe Sarayı’na yerleşti. Bir süre sonra Türkiye Büyük
Millet Meclisi Başkanı Kâzım Özalp, Parti Genel Sekreteri Recep
Peker ve Hükûmet üyeleri de İstanbul’a gittiler.
2 Şubat 1935’te CHF Başkanlık Divanı ile Genel İdare Heyeti,
Fırka Meclis Grubu İdare Heyeti, İcra Vekilleri Heyeti Dolmabahçe
Sarayı’nda Atatürk’ün başkanlığında toplandı. Toplantıda yeni milletvekili
adayları, seçimde izlenecek politika, üzerinde durulacak
37 Cumhuriyet 30 Ocak 1935, s.3. Milletvekili adayları için bkz. Cumhuriyet 5
Şubat 1935, s.7 vd.
38 Cumhuriyet 30.1.1935, s.3.
39 Bkz. Hakkı Uyar, Cumhuriyet Halk Partisi, İstanbul: 1998, s.262-263