doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

186
MUSTAFA ÖZCAN
rafında bu memleketin en yüksek hislerini ve emellerini âtiye [geleceğe]
nakledecektir. 6
İnönü, Ankara Hukuk Fakültesinin 11 Kasım 1933’te düzenlediği
diploma töreninde yaptığı konuşmasında da “fedakârlığın”
önemini vurgulamıştır. İnönü’ye göre, hayatı ve inkılâbımızı kurtarmak
için sahip olunacak niteliklerin başında “tahammül ve bilhassa
fedakârlık” gelmektedir. Hayatta başarılı olmayı sağlayan bir çok
nitelik vardır ama bunlar arasında “sabır, tahammül ve fedakârlık”
çok önemlidir. 7
Atatürk döneminin en üst seviyedeki devlet adamları, Türk
toplumunun cumhuriyeti kuran temsilcileri, her vesileyle, ülkesini
ve milletini seven gençler yetiştirmenin önemini vurgulamışlardır.
Millî Eğitim Bakanı, o zamanki adıyla “Maarif Vekili” Hamdullah
Suphi, TBMM’de yaptığı bir konuşmada, çocukların eğitim yoluyla
ailesine, geleneklerine, mazisine bağlanması gerektiğini, mezunları
millete ve memlekete yabancılaşan okulların milletin kalbinde yer
tutamayacağını söyler. Hamdullah Suphi’ye göre, okullarda “takip
edilecek gaye” çocukları “kendi milletlerinin köküne irca etmektir.” 8
“Maarif Vekili” Hamdullah Suphi, 18 Eylül 1925’te bakanlık binasının
temel atma töreninde yaptığı konuşmada, o günkü “Türk nesli”ni,
“kalbinde ve dimağında aşk ve zekâ namına ne kadar kudret varsa
hepsini Türk vatanına hasretmeyi düşünmüş” bir nesil olarak nitelemektedir.
Hamdullah Suphi bu konuşmasında, yeni yapılan binada
hizmet verecek eğitimcilerden “Türk nesillerine, Türk vatanını mesut,
hür ve muhterem kılacak” bir eğitim vermelerini ister. 9
Atatürk dönemi eğitimcilerinden Maarif Vekili Mustafa Necati
de ülkeye faydalı, fedakâr bir gençliğin yetiştirilmesi gerektiğini
savunmuştur. Ona göre, Türk milletini ileri bir toplum haline getirebilmek
için, kendilerine “vatanın mukadderatını” teslim edeceğimiz
gençlerin “daha kudretli ve daha fedakâr” olması gerekir. 10 Maarif
6 a.g.e., s. 108-111.
7 a.g.e., s. 119.
8 TBMM Zabıt Ceridesi, devre 1, sene 1, 10/2/1337(1921), cilt 8, s. 170.
9 Cumhurbaşkanları, Başbakanlar ve Milli Eğitim Bakanlan’nın [CBMEB]
Milli Eğitimle İlgili Söylev ve Demeçleri, cilt 1, ön. ver., s. 340
10 a.g.e., s. 373.