doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

862
KOPİ KYÇYKU
Balkan Paktına girmesiyle ilgili olarak, şimdiye kadar herhangi bir
teşebbüs yapılmamış ve somut girişimlerde bulunulmamış ise, bu
hususta, kendi menfaatleri dikkate alınmıştır. Benim arzum Arnavutluğu
bu Anlaşmanın tabîi ve daimî bir üyesi olarak görmektir. Arnavut
Devleti, uygun şartlara kavuşunca, en kısa zamanda, bir arzunun
gerçekleşmesini ümitle beklemekteyiz. Arnavutluk her ne kadar, bu
Anlaşmada olmazsa da, işler bir yola konulmuştur ki, Arnavutluk
Hükûmeti, Balkan hudutlarını garantili ve bilmiş sayılmaktadır.”
(Ayni yer).
Geleneksel Arnavut-Türk ve Balkan - Türk ilişkileri iyi bir istikamette
devam etmiş ise, hattâ fevkalâde bir seviyeye yükselmiş ise,
bunu, her şeyden ve herkesten önce, büyük Atatürk’e borçlu olduğumuzu
düşünmekteyim. O’nun realizmi ve ileri görüşü, sayesindedir
ki, bu gün dahi, Balkan, özellikle Arnavutluk ile Türkiye, iyi ve kötü
günlerde, yan yana devam etmektedirler.
Bazılara göre, 1920, 1930 hatta 1940 yıllarında, Kemalist Cumhuriyeti,
Türkiye’nin Avrupa’ya ilgisi olmadığı, hatta ve hatta, Avrupa
ülkesi olması için çaba sarf etmediği şeklinde söylentiler vardır.
Bu yönde, o zamanlar iki çeşit hareket vardı. ilk önce, on sekizinci
yüzyılın (XVIII. yy) sonlarında Türkiye’de başlatılan laikliğe
giden genel bir yapılanma vardı. Bu olay Mustafa Kemal’in yaptığı
bir konuşmada toplumun, Avrupaî bir uygarlığa ulaşması gerektiği,
fakat Türk kökeninin unutulmamasının, şart konulduğunu açıklıyordu.
Türkiye’nin bir Avrupa ülkesi olarak görülmesi, o zamanlar,
millîyetçi bir hareket görülüyordu ve böylece Türkler de Avrupalılara
eşit olacaklardı. Elbette tarihe dayanarak, ve tarihi olaylarla
tasdik edilerek, bu batılaşma biraz tereddüt gösteriyordu; çünkü
Türkiye’nin modernleşme yolu Avrupa ile kavga etmekten geçmişti.
Özgürlük savaşında, Türkiye, elindeki silâhıyla, Yunanistan’a
ve Ermeniler’e hak tanıyan Avrupa’nın karşısına çıkmıştı. Çünkü,
Avrupa, Osmanlıyı bölmesinden öte, Türkiye’yi de bölmek istemişti.
Neticede, 1920’de imzalanan Sevr Antlaşmasına göre, Türkiye
Yunanistan’a Ege bölümünden bir parça ve Doğu-Anadolu’dan,
Ermenilere bir parça toprak vermişti. Bu gün bile millîyetçi konuşmalarda,
Türkiye’nin Avrupa’ya zorla girmek istediği ve yine
Türkiye’nin Avrupa’nın iznini almadan geliştiği söyleniyor. Bu günkü
Türkiye toplumunda “Sevr kompleksi” denilen ve laikler tarafın-