doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

366
ZEKERİYA TÜRKMEN
uluslararası ilişkiler ve o dönem dünyasındaki askerî gelişmelerle ilgili
bilgileri ve yorumları da yer almaktadır. 7 O Harp Akademisinde
öğrenci iken, Osmanlı Devleti’nin kendi iç sorunları yanında, uluslararası
alanda meydana gelen gelişmeleri de yakından takip etti.
Harp Akademisine ait özel not defterlerinde Rus-Japon Savaşı’na
dair bilgileri, Balkanlarda millîyetçilik hareketlerinden kaynaklanan
sorunları, dünyadaki silahlanma yarışına dair gelişmeleri kısa notlar
halinde kaydettiği görülür. Özellikle askerliğe dair yazdıkları o dönemin
askerlik anlayışını gözler önüne seren bilgileri içermektedir.
Bu yazılanlara bakıldığında, Mustafa Kemal’in daha genç subaylık
yıllarından itibaren hem ülke içi, hem de ülke dışı konularla yakından
ilgilendiği görülür. Özellikle genç subaylık yıllarında çeviri ve telif
olarak yayımladığı eserler askerlik konusunu ilgilendiriyordu. O,
“Zabit ve Kumandan ile Hasbihal” 8 , “Takımın Muharebe Talimi” 9 ,
”Bölüğün Muharebe Talimi” 10 , “Tabiye Tatbikat Seyahati” 11 , “Cumalı
Ordugâhı” 12 , “Tabiye Meselesinin Halli ve Emirlerin Tahririne
Dair Nesayih” 13 adlı eserleri yayımlayarak dönemin askerî yayınlarına
önemli katkılarda bulundu.
1905 yılında Harp Akademisinden mezun olduktan sonra Şam’a
tayin edilen Mustafa Kemal, oradaki kurmaylık stajı esnasında kurduğu
“Vatan ve Hürriyet Cemiyeti” ile ülkenin kötü kaderini değiştirmeye
and içerek hareket geçmiştir. Bu görevi esnasında zaman
zaman izinli olarak Selanik’e gelir ve 1907 yılında cemiyetin bir şubesini
Selanik’te açar. Selanik’te cemiyetle ilgili toplantıları Askerî
7 Bilgi için bk., Mustafa Kemal Atatürk, Atatürk’ün Not Defterleri, (Yay. Hz.,
Zekeriya Türkmen, vd.leri), c. I-V, Ankara 2005.
8 Söz konusu eser, Gnkur. ATASE Bşk.lığınca yayımlanmıştır. Bk., Mustafa
Kemal, Subay ve Komutan ile Konuşmalar, Ankara 1995.
9 Bu eser Gnkur. ATASE Bşk.lığı tarafından yayımlanmıştır. Mustafa Kemal,
Takımın Muharebe Eğitimi, Gnkur. ATASE Bşk.lığı Yay., Ankara 1995.
10 Adı geçen eser, Gnkur. ATASE Bşk.lığı tarafından yayımlanmıştır. Bk., Mustafa
Kemal, Bölüğün Muharebe Eğitimi, Ankara 1995.
11 Söz konusu eser, Gnkur. ATASE Bşk.lığı tarafından yayımlanmıştır. Bk.,
Mustafa Kemal, Taktik Tatbikat Gezisi, Ankara 1995.
12 Adı geçen eser, Gnkur. ATASE Bşk.lığı tarafından yayımlanmıştır. Bk., Mustafa
Kemal, Cumalı Ordugâhı, Ankara 1995.
13 Bu eser şu ad altında yayımlanmıştır. Mustafa Kemal, Taktik Meselesinin
Çözümü ve Emirlerin Yazılmasına İlişkin Öğütler, Gnkur. ATASE Bşk.lığı
Yay., Ankara 1995.