In libros Aristotelis de caelo paraphrasis hebraice et latine

modoTIIKMISTII IN JIETAPHYSIGA A 4. 5 [Arist. p. 1070b8— 1071 «4] Heus et iinuni nou enint ipsa substantia ncc ipsa quantitas nee ipsai-7qiialitas. tieqne vcvo imum ens possunt yion enlia esse; uon ergo hocpacto eadem sunt onmium elementa.[immo irapossibile est ita esse.]At proportione quaclam nihil prohibet, si id^ quod supira statutum6 erat, pro eerto hahemiis. principia enim omnium tiia sint, forma,materia atque privatio — e. g. in seusibilibus substantiiscaliduni quidem ut forma est, frigidum vero ut privatio,materia autem illud, ([uod est potentia luiec duo] in praedicamentovero qualitatis album habet locum formae, nigrum locum10 ])rivationis, superficies vero supposita his est ut materia quaedam;sic etiam lumen loco formae, tenebrae loco privationis habeutur etcorpus recipiens lumen utrique supponitur. impossibile est igiturelementa dari, quae communia omnino omnibus sint, at reperiunturproportione et analogia (piadam. sed nunc non quaerimus15 eleinentuni eorum, ([uae sunt; nam eorum principium quaererepropositum fuit. sane utrumque causa est. sed principiumpotestesse extraneum ut causa movens, elcme7ita vero nequeunt essenisi in iis, quae ex ipsis fiunt. quod igitur elementum est, id et iamprincipium dici potest, quod vero principium est, elementum procul20 dubio non est; nam movens potest esse extra rem motam. at proximummovens in naturalibus simile est formae; homo namque homiuemgeuerat. in artiiicialibus vero, quae meute fiunt, forma est autprivatio. exemplo sit medicina aut ipsius ignoratio, aedificatoria arsaut imperitia eius. in midtis vero rehus movens causa siimd et formaest, quouiamf.825 est; medicina namque sanitas quodam|movens, et aedificandi facultas quodam modo aedium estforma, homo vero generatur ab homine. at nostrum non estnunc proximum movens iuvestigare,quoomnia moventur.sed quaerimus primum movens,30 Et est manifestum, quod est substantia, nam est initium substantiae;at nihil initium est substantiae nisi substantia, et ipsuniturn substantiae initium sine dubio, turn principium erit omniumeorum, quae sunt ;cetera namque entia nisi aftectus qualitates motusquesubstantiae 7ion existuut, ut superius probatum est. at quae-35 rendum de hac substantia, quae universum hoc corpus movet, quidsit. utrum anima ponenda est an intellectus an quid aliud ab hisambobus diversum? sed cauti esse debemus, ne accidens aliquodde primo principio praedicemus ex his, inquam, quae cetera entianecessario consequuntur; reliquis vero entibus inest potestas et2 non emendavi: duo ABCF 3 immo— esse add. F 6 sensihilihus substantiisF: sensibili substantia ABD: sensibilium substantia C 27 at et sq.] cf. A v. 309 G33 sunt BCF: segregantur AD 34 superiusA^ Z 1 36 anima— intellectus'] corpusponendum est aut anima C- 37 sed F: aut BC: cum AC; ad verbum: cum cauliprovidique simus 39 post potestas iDserit atque actus F