18.06.2013 Views

UNIVERSITÉ PARIS-SORBONNE POLEMONE L ... - e-Sorbonne

UNIVERSITÉ PARIS-SORBONNE POLEMONE L ... - e-Sorbonne

UNIVERSITÉ PARIS-SORBONNE POLEMONE L ... - e-Sorbonne

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

constitutam philosophiam everteret et in eorum auctoritatem delitisceret"; cfr. Tusc.<br />

V, 34 : "Zeno (...) insinuasse se in antiquam philosophiam videtur, huius sententiae<br />

gravitas a Platone auctoritate repetatur".<br />

Si noterà che nei contesti invece dove l'esposizione si avvale invece del punto di<br />

vista dello 'scetticismo' academico, il ricorso all' aucoritas, piuttosto che alla ratio,<br />

viene valutato negativamente: v. Luc. 9: "ad unius se auctoritatem contulerunt (vs<br />

quid constantissime dicatur exquirere)"; Luc. 60: "Ut, qui audiunt, inquit, ratione<br />

potius quam auctoritate ducantur"; Leg. I, 36: "Et scilicet tua libertas disserendi<br />

amissa est, aut tu is es, qui in disputando non tuum iudicium sequare, sed auctoritati<br />

aliorum pareas"; Tusc. 83; ND I, 10; Cicerone evita dunque attentamente di invocare<br />

l'aucoritas di Platone quando prende la parola come portavoce dell'Academia<br />

'scettica', v. Sedley (1997a), pp. 118-122.<br />

In generale l'uso del concetto implica una forza persuasiva capace di far presa<br />

sull'interlocutore, sulla cui base viene valutata la statura filosofica di ogni teoria: v.<br />

Luc. 62-63; Luc. 64; "Auctoritas autem tanta plane me movebat, nisi tu opposuisses<br />

non minorem tuam"; Luc. 69: "Quamvis igitur fuerit acutus, ut fuit, tamen<br />

inconstantia levatur auctoritas"; Fin. II, 39: "Huius ego nunc auctoritatem sequens<br />

idem faciam..."; Fin. II, 44: "cum Epicuro autem (...), is qui auctoritatem minimam<br />

habet, maximam vim, ...";<br />

In senso traslato, inoltre, l'auctoritas può essere : un attributo del discorso: Fin. V, 13:<br />

"concinnus deinde et elegans huius, Aristo, sed ea, quae desideratur, a magno<br />

philosopho, gravitas, in eo non fuit; scripta sane et multa et polita, sed nescio quo<br />

pacto auctoritatem oratio non habet"; un sinonimo di 'importanza': Fin. II, 42: "id<br />

autem eius modi est, ut additum ad virtutem auctoritatem videatur habiturum et<br />

expleturum cumulate vitam beatam,..."; Fin. V, 34: "Iam quae corporis sunt, ea nec<br />

auctoritatem cum animi partibus, comparandam et cognitionem habent faciliorem.<br />

Itaque ab his ordiamur"; Fin. V, 72: "auctoritatem honestatis"; Fin. V, 86: "Omnis<br />

auctoritas philosophiae, ut ait Theophrastus, consistit in beata vita comparanda".<br />

Nella misura in cui si pone l'accento sul processo di trasmissione – o mancata<br />

trasmissione – dell' auctoritas attraverso il rapporto discepolo-maestro, il concetto<br />

rappresenta una prima esemplificazione del concetto di 'tradizione', nell'accezione di<br />

trasmissione di una specifica dottrina filosofica. In radicale opposizione, allora,<br />

323

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!