13.07.2015 Views

PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

icat fiili ricata dönüşürken, Hatay konusunda uluslararası konjonktürünTürkiye lehine dönüşmesiyle Türkiye fiili ricatta bulunmak durumundakalmamış ve diplomatik bir zafer kazanmıştır.Lozan'da önemli bir dış olitika sorunsalı olan Boğazlar konusu,Lozan'da bir anlaşma zeminine oturtulmakla birlikte aşağıda ayrıntılı birşekilde irdeleneceği üzere Lozan'daki çözüm ileriye yönelik savunmaproblemini de birlikte getirmiştir. Boğazlar konusunda <strong>Ankara</strong> hükümeti,1921 Moskova anlaşmasıyla İngiltere, Fransa ve İtalya'ya karşı SovyetlerBirliğini devreye sokmuştur. Lozan'da ise yeni bir manevra yapmıştır.Lozan'da üç tez tartışılmıştır: Türkiye'nin tezi; Boğazların egemenliğininTürkiye'ye verilmesi, Sovyet tezi; Boğazların egemenliğinin Karadeniz'ekıyısı olan ülkeler tarafından belirlenmesi ve Batı'nın tezi olan üçüncüsüBoğazlar yönetiminin ve dolayısıyla egemenliğinin Avrupalı devletler tarafındanbelirlenmesi. Kendi tezinin kabul edilmemesi üzerine Türkiye,Sovyetler Birliği'nin Boğazlar'da kalıcı olabileceği endişesiyle diplomatikbir manevra yaparak, ilerde değiştirmek umuduyla taktiksel ricat yaparakBatı'nın tezini kabul etmiştir.Lozan Sonrası Bölgesel Sorunlar ve Bölgesel Güvenlik Ağları ArayışıLozan anlaşmasını takiben Türk dış politikasında üç öncelikli sorunsalkendisini açıkça hissettirmiştir. Bunlardan ilki, Türkiye'nin yakın veuzak komşularıyla olan ilişkilerinin normalleşme sürecine sokulması,ikincisi; bölgesel düzeyde güvenlik ağları oluşturma ihtiyacı ve üçüncüsü;Türkiye'nin tehdit algılaması ve buna karşı güvenlik ağı oluşturmaarayışıdır.Lozan sonrasında Türkiye'nin imzaladığı anlaşmalar incelendiğindegörülmektedir ki; Türkiye bir dizi iyi komşuluk ve saldırmazlık anlaşmalarıimzalamıştır. Bu anlaşmalar açıkça ifade etmektedir ki, Türkiye öncelikleyakın komşularıyla ilişkilerini hızlı bir şekilde normalleştirmeye çalışmıştır.Uzak komşularıyla olan ilişkilerinde, özellikle Britanya veFransa ile olan ilişkilerinde normalleşme süreci doğal olarak Musul veHatay sorununun çözümlenmesi ve uluslararası konjonktürün değişmesinebağlı kalmıştır. Sovyetler Birliği ile olan ilişkisinde ise; lozan Boğazlarsözleşmesinin Sovyetler Birliğini büyük ölçüde dışlaması nedeniyleKurtuluş Savaşı sırasında kurulan yakın ilişki yerini daha temkinli olmayabırakmıştır. Nitekim, 1925 yılında Musul konusunda, Türkiye Britanya'yakarşı Sovyetler Birliği'nin desteğini almaya çalıştığı durumda SovyetlerBirliği'nin cevabı olumsuz olmuştur.Türkiye ilişkilerini hızlı bir şekilde normalleştirmeye özen gösterdiğisınır komşuları ağırlıklı olarak Balkanlar'da olmuştur. Lozan görüşmelerisırasında Bulgaristan'ın Ege denizine Batı Trakya'dan bir koridor ile132

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!