PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

- "Ankara sokaklarında cenaze kortejinin geçişi, cenaze kılıçlarla donatılmış,yüzlerce asker tarafından taşınmakta. Fonda ise, silahlar ve fransızdenizcileri s.492 ve 493 üçte bir sayfa (foto: Anadolu Ajansı)- "Ankara'da Atatürk'ün naaşının törenli sergisi. Türk ordusunun generallerieski şeflerinin önünden resmi geçit yaptılar", s.493, sağdaki sayfanınüçte ikisi, (foto: Engelmann)- "Cenaze töreninden başkan Atatürk'ün kız kardeşi' s.494, sol üstaçıdan (foto: Ali).- "Cumhurbaşkanı İnönü öncüsünün tabutu önünde saygı duruşunda"s.494 bir öncekinin altında, aynı boyutta, (foto: Trampus)- "Ankara etnografya müzesinde Türkiye Cumhuriyetinin kurucusununcenazesinin sergilenmesi", s.494 aşağıda üçte bir sayfa (foto: Tramplus).Bu yoğun resimli baskıda, yazı çeyrekten az yer kaplamaktadır ve ilkbakışta çok dikkate alınmamaktadır. Yazı cenazenin "olgusal" anlatımıdırve diğer birçok kaynaktan bildiklerimiz dışında bize hiçbir şey öğretmemektedir.Yabancı delegasyon şeflerinin adlarının hatırlatılması ve ayrıcarütbelerinin bilinmesi her ülkenin olaya verdiği önemin bir takdiri açısındanyararlıdır. Fransa tarafında, değerli bir kariyere sahip 20 ve o sırada içişleri bakanı 21 olan radikal sosyalist ve 1925-26 arasında Türkiye CumhuriyetindeFransız Büyükelçisi Albert Sarraut'nun seçilmesi çok anlamlıdır.Ayrıca bu yazının sonnunda, İsmet İnönü tarafından, cenaze günündenbir gün sonra Atatürk'ün anısını selamlamak için, millete yöneltilmişbir konuşmanın tercüme edildiği uzun bölüme özel bir önem atfetmek gerekir.Gerçekte, röportajdaki diyalogları bir kenara koyarsak, zamanınfransız basınında bu türden deklarasyonlara bu kadar yer ayrılması sıkçayapılmamıştır. Burada bizi ilgilendiren sağlam bir yapılanmayla farkedilençağ için aklı başında bir ifade ve sonuçta durumlara ve ilgili halkauygun hitabettir 22 .20. Milletvekili, senatör, Çinhindinin 1911'den 1914'e ve 1916'dan 1919'a kadar genelguvernörü, 1933'de ve 1936'da Konsey başkanı ve birçok kez bakan21. Özellikle düşündürücü ve daha sonra üzerinde duracağımız uluslararası politika durumudikkate alındığında, 10 Nisan 1938'den beri Konsey başkanı olan Eduard Daladier'ninkişisel olarak bu vesileyle Türkiye'ye gelmesi kolayca anlaşılıyor.22. Söz konusu metin şöyledir: Atatürk'ün ölümlü cesedi, hayatını hizmete adamış olduğu,sevgili milletinin saygılı kollarında ebedi istirahatine taşınmıştır. Atatürk, tarihininen haksız ve en zalim suçlamasına maruz kaldığımız zaman kendisini göstermiştir;o türk ulusunun suçsuzluğunu ve haklı davasını ilan etmiştir. Onun yüksek sesi ki,başlangıçta önemini farkedememiştik, tüm dünyanın vicdanına hiçbir zayıflık belirtisigöstermeyen bir güçle girmiştir. En büyük zaferleri kazandıktan sonra Atatürk hayatımsadece türk milletine haklarını vermek için geçirmiştir. Ulusumuzun büyüklüğüne,gücüne, erdemlerine, uygarlığa, yatkınlığına ve bunun kendisine getirdiği insanigörevlere sarsılmaz bir inancı vardı. Onun esas uğraşı kötü bir yönetimle ve kötü biranlayışla geride bırakılmış türk toplumunu güçlü ve insanlığın en temiz anla-339