PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

Milletvekillerinden G. Vasilev anlaşmaya büyük önem vermiştir.Bulgaristan'ın savaşta çok kayıplar verdiğinden üzülmüştür, fakat Türkiye'ninçok daha büyük kayıplar verdiğini belirtmiştir. Böyle oldğu haldeTürkiye kendisini toparlamış ve her alanda kalkınmaktadır. Bu bağlamdaG. Vasilev şu gerçeği saptamıştır: "...Şunu belirtmeliyiz ki, Türkiye bizebakarak çok daha büyük kayıplar vermiştir. Ben size beyan etmek istiyorumki, size inançla konuşuyorum. Bugün karşımızda başka bir Türkiyebulunmaktadır. Bu, 1912 Türkiye'si değil; bu hatta 10 yıl önceki Türkiyedeğil. Bu, Abdül Hamid'in ve onun ecdadının zamanının imparatorluğundaolduğu gibi değil, şimdi oluşmakta olan gerçekten bir Türk ulusuşimdi tamamen başka temeller üzerinde konsolide olan bir Türk devletidir"25 . O Türkiye'deki köklü değişikliklerin etkenlerini araştırmıştır. Bulgaristan'abakarak bunların başlıcaları şunlardır: "Türkler iki olumlu şeydenfaydalanmışlardır: topraklarından, Küçük Asya gibi bir materikten vediğer yandan gerçekten kendilerinin Cumhurbaşkanı, Gazi MustafaKemal gibi yeni bir insandan yeni bir devlet adamının varlığından" 26 konuşmasınındevamında G. Vasilev Atatürk'ün bazı çok önemli çizgilerinibelirtmiştir: "Bildiğiniz gibi, Mustafa Kemal burada ateşe militeyi olarakbulunmuştur, biraz Bulgarca bilmektedir, Bulgar toplumu ve Bulgar ordusuile temasları vardır, bu biz Bulgarları, ona Avrupa'da olduğundan dahafazla tanımak olanağını verdi. O, 1908'den sonra tanıdığımız Genç Türktipinden değildir. Genç Türkler eski Türkler'den İmparatorluğu o zamanadeğin yöneten Sultan oligarşisinden önemli dende farklaşıyorlardı. FakatMustafa Kemal her ihtimalde bambaşka, Genç Türkler'den de bambaşkabir niteliktedir; Mustafa Kemal Türk halkını kurtardı; kendisinden öncekimsenin yapamadığı bir biçimde, onları son barış anlaşmasının en iyi koşullarınınkazanılması için çareler buldu; Mustafa Kemal Türk kadınınıkurtardı; Mustafa Kemal Türk yurttaşını, mülk sahibini, Türk sanayicisiniyarattı; benim kanatimce Mustafa Kemal'in yaptığı en büyük reform, Latinceninkabulüdür. Benim mütevazi, fakat samimi kanımca memleketteyaptığı en büyük, en verimli devrimdir..." 27 Yeni alfabe Türk ulusuna veyeni kuşaklara kolaylık yaratacaktır, Avrupa halklarına Türk dilini öğrenmelerine,on yüzyıllık kültürlerini öğrenmelerine yardım edecektir.G. Vasilev bazı çok değerli, evristik nitelikte düşünceler ileri sürmüştür.Onun kanaatine göre, ancak Bulgarlarla Türkler bir bütün olarakAsya ile Avrupa arasında köprü olabilirler, iki kıtayı coğrafi ve ekonomikbakımından birleştirebilirler. Bu açıdan ve her bakımdan anlaşmaya değervermiş ve desteklemiştir.Parlamenter tartışmalarının sonunda, Andrey Lyapçev'in koalisyonHükümeti'nin Dışişleri ve Mezhepler Bakanı, büyük demokrat ve devletadamı Atanas Burov geniş ve esaslı bir konuşma yapmıştır. Milletvekillerininkonuşmaları üzerinde durmuş, muallefetin iddialarını çürütmüş, so-25. Aynı kaynak, s. 2336.26. Aynı kaynak, s. 2336.27. Aynı kaynak, s. 2342.151