PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

görevlerini sürdürmüşlerdir. Halk arasında, hep "Kadı" olarak adlandırılıyorlardı."Fes" ve "çarşaf' gibi, kıyafetle ilgili Reformlar da, hayli tartışmakonusu olmuş, fakat, yine de, derin sorunlara sebebiyet vermemiştir, diyebiliriz.Zaten, bunların uygulanmasına, ortam da müsait görünüyordu.Bu hususta, fesin, bir Yunan serpuşu olduğu söylenirken, şapka giymeninde, tabiî bir şey olduğu, halka açıklanıyordu (Yıldırım, 1936, Sayı: 145).Diğer taraftan, kadınların da, dünyayı kendi gözleriyle görmeleri gerektiğinisavunanlar bulunduğu kadar, "peçe" veya "çarşaf' gibi, "çirkinkıyafetler de", yabancıları, "Türkler hakkında yanlış fikirler beslemeğesevk etmektedir" veya "kıyafet meselesinin, medenî âlemdeki ehemmiyetinianlamanın zamanı gelmiştir" diyenler de ortaya çıkıyordu (Yıldırım,1935, Sayı: 127 ve 137).Aslında, Romanya Türk toplumu arasında cereyan eden modernleşmehareketlerini, o zamanın Romen Devleti de hoşgörü ile karşılıyordu,diyebiliriz.Nitekim, daha 14 Kasım 1878 tarihinde, Romanya Prensi ŞARL(Carol), İbrail (Braila) Kasabasından, Dobruca Halkına hitaben yaptığıbir ilânda, bir taraftan, Romen Devletinin, Türk-İslâm toplumunu, himayesialtına almakta olduğunu ve diğer taraftan da, gerek dil, din ve gereksegelenek ve göreneklerine riayet edileceğini resmen beyan etmiş bulunuyordu.Sonraları, Dobruca'nin idarî teşkilatı, mezhepler ve adlîkuruluşlar, eğitim ve öğretimle ilgili birçok yasaların veya düzenlemelerinuygulandığı da görülmektedir. Bunlardan bazıları, Dobruca bölgesindeyaşayan Türk-İslâm toplumun kaderiyle ilgili ve onun modernleşmesineyardım edecek mahiyette yasalar veya düzenlemeler olarak telâkkîedilebilir. Hattâ, Atatürk inkılâplarını takip eden maddeler, söz konusuinkılâpların, Romanya Türk toplumu arasında uygulanmalarını teşvikedici maddeler sayılabilir.Modernleşme davasında, Romen Devletinin göstermekte olduğu anlayışıtakdirle karşılarken, aydınlarımız: "Romen Devleti, her zaman olduğugibi, bu hususta da bizleri hür bırakmıştır" şeklinde yorumlarda bulunuyorlardı(Çardak, 1938, Sayı: 10).Hattâ, bazıları, daha da ileri giderek, bir taraftan: "Romanya'da yaşayanDobruca Türkü, Balkan Hükümetlerinde en büyük müsâmaha ve himayeyemazhar olmuş ekalliyet bir millettir" derken, diğer taraftan da,"Romen Hükümeti ve milleti de bize ölçüsüz bir sempatik vatandaş nazarıyla,en büyük cemîlekârlıkları ihsan eylemiş bir Devlettir" gibi hükümlerede yer veriyorlardı (Çardak, 1938, Sayı: 17).Bu gibi cemîlekârlıklardan bahsederken, aynı Kral Carol, biri Köstencekasabasında ve diğeri de Bükreş Şehrinde olmak üzere, Türk-İslâm195