PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

şeyden evvel Anadolu kurtanlmalıydı. Çünkü, Türklük Anadolusuz yokolurdu. Anadolu Türklüğün anasıdır.Mustafa Kemal'in, Makedon halkının sempatisini kazanmak içinTürk İstiklâl Savaşı sırasında Yunan ordusuna zorla alınan, ancak bu ordudankaçarak Türk Ordusu'nu sığınan Makedon gençlerin son derecedikkatli ve iyi davranma emrini verdiği bilinmektedir 21 .Mustafa Kemal Atatürk, yaptığı köklü inkılâplarla ve koyduğu ilkelerlebütün dünyada, özellikle komşu Balkan ülkelerinde çok sevilen vetakdir edilen bir devlet adamı oldu. O'nun izlediği dış politikanın neticesinde27 Kasım 1933 yılında Belgrad'da Türkiye Cumhuriyeti ve YugoslavyaKrallığı arasında Dostluk, Saldırmazlık ve Uzlaşma Anlaşması, 9Şubat 1934'te ise Atina'da Türkiye Cumhuriyeti, Yugoslavya, Yunanistanve Romanya arasında Balkan Antlantı imzalandı. Bu anlaşmaların imzalanmasındansonra Yugoslavya Krallığı, orada yaşayan Türkler'e daha"esnek" bir tavır almaya başladı. İstibdad rejiminin uygulandığı bu ülkedeTürkler de dahil olmak üzere bütün azınlıklar ilköğretim okulunun sadeceIV. sınıfına kadar Sırpça eğitim görebiliyorlardı 22 . Bu dilde haftadaiki saat din dersi de alabiliyorlardı. Ancak, Yugoslavya Karalı I. Aleksander,Atatürk'e ve Türkiye Cumhuriyeti'ne beslediği saygıdan dolayı,Türkler'in din derslerini ana dilinde almalarına izin verdi.Atatürk'ün yaptığı inkılâplar Yugoslavya Krallığı'nda yaşayan Türkler'inhayatına yavaş ve zor yansıyordu. Çünkü, bu Balkan ülkesinde yaşayanTürkler'in ana dilinde okulları, gazete, dergi, kitap ve radyo gibi tanıtımaraçları yoktu. Türk yazar ve okurlarının sayısı da çok azdı. Buyıllarda Türkiye Cumhuriyeti'ne turist olarak veya başka bir sebeplegitme ve oradan gazete, dergi ve kitap getirme imkânı yok denecek kadarazdı. Bu yüzden bura Türkleri'nin Atatürk, Atatürkçülük ve TürkiyeCumhuriyeti hakkında bilgi edinme olanakları çok sınırlıydı. YugoslavyaTürkleri, Türkiye Cumhuriyeti'ndeki olayları ve gelişmeleri genellikleSırp basınından takip ediyorlardı. Sırp basınında ise Atatürk ve TürkiyeCumhuriyeti hakkında çıkan yazılar tatmin edici değildi. Ancak Atatürk'ünölümünden sonra O'nun bıraktığı eserinden ilham alan Makedonmüellifi Mite Svetovski 1938'in sonunda "Atatürk Türkiyesi" 23 ve Sırpmüellifi Dr. Zoran Tomiç 1939'da "Yeni Türkiye'nin Kurucusu-Atatürk" 24 kitabını çıkardı. Bazı hataların olmasına rağmen bu iki kitapAtatürk ve Türkiye Cumhuriyeti hakkında çok değerli bilgiler vererekbüyük bir boşluğu doldurdu, büyük bir ihtiyacı giderdi. Ancak, bu kitaplarıokuyan Türkler'in sayısı yok denecek kadar azdı.21. Bkz.: Necdet Atacı, Osmanlı İmparatorluğundan Sonra Türk-Makedon Birlikteliği. -Tanıtım (İstanbul). Yıl: 12 (1990). Sayı: 127/128. Sayfa: 49-53.22. Yugoslavya'da lise ve yüksek öğrenim görme, yüksek lisans, mastır ve doktorayapma imkânından yoksun kalan bazı daha varlıklı Türk çocukları Avrupa'da ve TürkiyeCumhuriyeti'nde öğrenimlerine devam ediyorlardı.23. Bkz.: Mite Svetovski, Ataturkova Turska. Beograd 1938.24. Bkz.: Zoran Sv. Tomiç, Kemal Atatürk - Tvorats Nove Turske. Beograd 1939.545