PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

AZERBAYCAN TARİHÇİLİĞİNDE YEÜNİVERSİTE KURSLARINDA ATATÜRKÇÜLÜKKAVRAYIŞIProf. Dr. Elmira MURADALİYEVA*Oğuz köklü, dili bir, gani bir, kültürü bir olan Azerbaycan'ın Türkiyeile münasebetinin tarihi özelliği var. Azerbaycan Türkiyeni sadecegonşu bir devlet gibi deyil, kartaş gibi kabul edir. 1918 yıl Ermeni kırgınındanAzerbaycan Türkünü hilas eden Türkiyeli kartaçlarına hemişeminnettardır. Bugün 75. yıldönümünü kayt etdigimiz Türkiye Cumhuriyetihakkın, edaletin, bağımsızlığın, demokrasiyanın simbolu gibi yaşayırve bütün Türk dünyasının ümididir.Başa çatan XX. yüzyıle nezer salarken görürük ki, bu yüzyıli ferglendirenen büyük elametlerden biri dağılan imparatorlugların üzerindeyeni, bağımsız milli devletlerin doğulmasıdır.Artık XX. yüzyılın başlangıcında Rus imparatorluğunun dağılmasıTürk ve Müselman dünyasında ilk olarak Cumhuriyet ilan olunması ilebaşa çatdı. Bu, AZERBAYCAN HALK CUMHURİYETİ idi (28 Mayıs1918). 23 ay yaşamış bu Cumhuriyet Azerbaycan halkının tarihinde ve taleyindemühüm hadise oldu. Azerbaycan Cumhuriyeti'ni yaradan şehsler,başda MEHMET EMÎN RASULZADE olmakla, Azerbaycan Türkleri'ninşerefini hilas etdiler.Aynı zamanda "Ya istiklal, ya ölüm" şuarını ireli atmış ölümsüzATATÜRK'ün önderliği ile 29 Ekim 1923 yılında TÜRKİYE CUMHU-RİYETİ'nin temelleri goyuldu. Lakin, Osmanlı Türkiye için de zamanhadiseleri çok keskin goymuşdu. Birinci Dünya Savaşı'ndan yenik çıkandevletlerden biri de Türkiye idi. Türkiye, müttefiklerinden daha uzun süresavaş içinde kalmıştı. 1911'den 1918'e kadar: önce İtalyanlara, sonra Balkandevletlerine, en sonunda da Batı İttifakı devletlerine karşı. 1918'deyenik düşen devletler arasında, silaha yeniden sarılan ilk ülke Türkiyeoldu ve Kurtuluş Savaşını kazandı.* Azerbaycan Devlet Üniversitesi, Bakü.565