PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

aştacı edildiği bir çağda müslüman halkların dinsel inançları ile ulusalegemenlik düzeni arasında bir bağdaşmazlık bulunmadığını görmeleri yolundadeğerli bir katkıdır. Bunun bütün dünyada da, demokrasi ülküsününbaşarısına yapılmış bir katkı olduğu açıktır (Ne var ki, siyasal partilerin içişleyişi henüz yeterince bu anlayışa uydurulamamış, nasıl olursa olsun biroy çoklugıu liderlik mevkilerinde bulunanların sürgit partilerinin başındakalmaları sonucunu vermiştir).Ulusal egemenliği doğuştan devredilmez insan hakları temeline oturtanve baskıya karşı direnme hakkı güvencesine bağlayan Atatürk'ün kendisinibir bireysel insan olarak tanımlayışında, bu "baskıya karşı direnişhakkı" ögesiyle donanmış bir özgürlük anlayışı yattığını görüyoruz."Özgürlük ve bağımsızlık benim karakterimdir. Bence bir ulusta şerefin,haysiyetin, namusun ve insanlığın varlığı ve sürekliliği, kesinlikle oulusun özgür ve bağımsız olmasına bağlıdır. Ben bir kişi olarak bu saydığımniteliklere çok önem veririm ve bunların bende bulunduğunu öne sürebilmemiçin, üyesi olduğum ulusumun da özgür ve bağımsız olduğunugörmek ihtiyacındayım".Görüldüğü gibi Mustafa Kemal, bireysel şeref ile ulusal şerefin ayrılmazbiçimde birbiriyle bağlantılı oluduğunu, özgür bir toplumda yaşamayanbireylerin gereğince şerefli insanlar olarak yaşayamayacaklarını düşünmektedir.Bundan dolayı da gençlik çağlarından başlayarak baskıcıyönetimlere karşı direnme hakkını da içerdiğini düşündüğü özgürlük ülküsünekendisini adamıştır.Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet Devrimlerini aynı anlayışla yürütmüştür.Saltanat yönetimini sürdürmek isteyenlere karşı, örneğinİzmir'de annesinin mezarı başında, bunların bir bölümü de yanında olduklarıhalde, sesini yükselterek:"Annemin mezarı başında and olsun ki ulusal egemenlik düzenini savunmakiçin annemin yanma gitmekte bir an duraksamayacağım!"Aynı konuyla ilgili olarak TBMM'nde, ulusal egemenlik ilkesinikabul etmek istemeyenlere karşı, bu yolda "kimi kafaların kesilebileceğini"söylerken işaret etmek istediği ilke yine "baskı yönetimine karşı direnmehakkı" ilkesidir.Konya'da gençlere seslenirken yine aynı açıklıkla bu öğeyi vurgular:"Dini kendi tutkularına araç yapan hükümdarlar ve onlara yol gösterenhoca sanlı hainler hep bu sona düşmüşlerdir. ..Artık bu ulusun ne oyle hükümdarlar,ne öyle bilginler görmeğe katlanma gücü ve olanağı yoktunEğer onlara karşı benim kişisel tutumumu öğrenmek isterseniz, derim kı,ben bir kişi olarak onların düşmanıyım; onların olumsuz yönde atacaklarıbir adım, yalnız benim kişisel inancıma değil, o adım benim ulusumunyaşamıyla ilgili, o adım ulusumun yaşamına karşı bir kasıt, o adım ulusumunyüreğine gönderilmiş zehirli bir hançerdir. Benim ve benimle aynıdüşüncedeki arkadaşlarımın yapacağı şey, kesinlikle ve kesinlikle o adımıatanı tepelemektir.11