PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

lük savaşında verdikleri yardım nedeniyle nişanlar aldı Türk hükümetince9 .Öte yandan, esir olmuş ve daha sonra kaçabilmiş Türk askerleri vesubayları Arnavutluk'ta sığınak ve konukseverlik buldu 10 .Bu koşullarda Arnavut-Türk ilişkilerini güçlendirme koşulları yaratıldıve iki ülke arasında diplomatik ilişkilerinin kurulmasına yol açıldı.Arnavutluk ile Türkiye arasında ilişkileri kurma koşullan Arnavutluk'ta1920 yılında ulusal devrimin ve Türkiye'de 1918-1923'te ulusaldevrimin zaferlerinin sonucunda kuruldu.Arnavutluk'ta gerici elemanları çökmüş Osmanlı imparatorluk ileyeni Türkiye arasında eşitlik işaretini koymaya başladı. Aynı zamandaasılsız iddialarda bulunarak Arnavut hükümetinin Mustafa Kemal'in hükümetiyleher anlaşmasına kesinlikle karşı olduğunu açıkladı 11 .Bu arada, Ankara'da milletvekili Cevat Abas'in yönetimindeki 10kişilik bir komisyonun, Arnavutluk ile diplomatik ilişkiler kurma girişimlerinebaşladığı haberi, resmi Arnavut organlarına duyuruldu. Söylendiğigibi, bu komisyonun temsilcileri İtalya'ya ulaşmıştı 12 .1923 yılı Haziranın ortasında Arnavutluk'un Belgrad temsilcisi Türkiye'ninBelgrad temsilcisi Cevat Bey'e, Arnavutluk hükümetinin Ankarahükümetiyle diplomatik ilişkileri kurmak istediğini açıkladı. Türk temsilcisiArnavut hükümetinin siyasetinden olumlu biçimde söz ettikten sonra,hükümetinin de bunu istediğini cevap verdi 13 .Bu görüşmeden sonra, Arnavut basınına göre, Türk hükümeti Arnavuthükümetine iki devlet arasında konsolosluk anlaşmasını hazırlamakamacıyla temsilcilerini Ankara'ya göndermesini davet etti 14 .Parlamento başkanı Eşref Fraşeri'nin yönetimindeki Arnavut heyeti17 Ekim günü İstanbul'a gidip dostça karşılandı. Ertesi gün Ankara'yahareket etti 15 . Arnavut heyeti Türkiye Cumhuriyeti'nin ilan edilmesi veMustafa Kemal'in başkanlığa oybirliğiyle seçilmesi öncesinde Ankara'yaulaştı. Ankara'dan Tirana'ya rapor veriyorlar 16 . Güzel bir rastlantı idi.9. Gazeta "Demokracia", Gjirokaster, nr. 175, 6.10.19228.10. Arkivi Qendror Shteteror (Shkurtimisht: AQSH), F. Nr. 251, D. Nr. 147, v. 1923, f.5-6, 6.4.1923.11. Bisedimet e KeshiUit Kombetar, 1921, nr. 6, f. 80-83, 87.12. AQSH, F. Nr. 249, v. 1922, D. Nr. 1-453, Tirane, 28 qershor.13. Aynı yerde, F. Nr. 251, D. Nr. 199, v. 1923, f. 23, Tirane, 19 qurshor.14. Gazeta "Shqiperia e re", 24.6.1923.15. AQSH, F. Nr. 251, D. Nr. 200, v. 1923, f. 8, İstanbul, 17 Ekim 1923.16. Aynı yerde, f. 11, Ankara, 30 Ekim 1923.178