PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

Neredeyse yüzyıllık olan l'Illustration, kendi yolunda devam ediyordu,haberin ivediliğine göre, gerek resimlerde, gerekse yazılarda kaliteyifeda etmek konusunda çok fazla endişe duyulmuyordu. Bu bakımdan 10Kasım 1938'de Atatürk öldüğünde, 12 Kasım tarihli ve 4993 no.lu haftalıkdergi durumu pek yansıtmıyordu. Hatta 19 Kasım tarihli gazetede bununlailgili en küçük bir haber boşuna aranıyordu. "İstanbul'da Dolmabahçesarayının eski hükümdarlık salonunda Atatürk'ün naaşı etrafındasabahlama'yı gösteren, tam sayfa bir fotoğrafı görmek için 26 Kasım tarihlive 4995 sayılı dergiyi beklemek gerekiyordu (s.405): Fotoğrafın altındakısa bir yazı "19 Kasım'da İstanbul'da ve daha sonra 21'inde Ankara'dayapılan görkemli cenaze törenlerine 4 " ayrılmıştı. Resim oldukçaetkileyici biçimde - hiç de aşırı görülmeyen bu sıfatı resmin alt yazısındanalıyoruz- sarayın başdöndürücü ve şatafatlı dekoru ile, yarım dairebiçiminde hazırlanmış altı tane yanan meşale ve bunların ortasındasönmüş yirmi kadar lambadan oluşan oldukça büyük bir Osmanlısokak lambasından oluşan katafalkın sadeliği arasındaki tezatlığın altınıçizmişti 5 .Diğer yandan, 405. sayfadaki resmin altındaki yazıda, cenazeyekatılan Fransız temsilcilerinden önemli bazılarının isimleri ve aynı zamandaAtatürk üzerine bir makale yer almaktadır. Gerçekten de 411 ve412. sayfalarda "Cenevre muhabiri" Noelle Roger'nin "Türkler'in AtasıÜzerine Hatıralar" başlıklı ve çok hüzünlü olmayan bir yazısı bulunmaktadır.Yüzyılın başında yayınlanan, bu yazarın Türkiye ile ilgili ilkeseri olan, En Asie Mineur, La Turquie du Ghazi, oldukça tanınmış bireserdir. Paris'te Doğu Dilleri Kütüphanesinde bulunan bir kopya bize4. Bu altyazının tam metni şöyle: Birkaç sayfa sonra özel muhabirimiz Mme NoelleRoger'nin Kemal Atatürk'ün eserinin kişisel hatıralarından oluşan bir makalesi yeralacaktır. Dolmabahçe sarayında "Türklerin babasının tabutu etrafındaki gecelemeyigösteren son derece etkileyici olan bu fotoğraf elimize geçti. Katafalka konur konmaz,ipekten bir Türk bayrağına sarılı dört general ve iki piyade erinden oluşan şerefbölüğünce beklenen naaş eski kraliyet salonuna konmuştu ve burada, üç gün boyunca,çok büyük bir kalabalık, 19 Kasım da İstanbul'da, sonra da görkemli şekilde 21Kasım 'da Ankara 'da yapılan cenaze törenlerinden önce, naaşın önünde saygı yürüyüşüyaptı. Fransız delegasyonunu İçişleri Bakanı Albert Sarrault'nun başkanlığındaGeneral Georges, Labord'un yardımcı Amiral'i Albay Collet ve deniz kuvvetlerindenbir görevli temsil ediyordu. Fransa'ya hareket etmeden önce, M. Albert Sarraultİnönü tarafından kabul edildi. L'îllustration'nun Atatürk ismindeki tremaya gösterdiğisaygıdan, İnönü aynı şekilde yararlanamıyordu. Sadece fransızcanın kullamınadikkat edersek, trema bir sesli harf boşluğudur ve e, i ve u harfleri üzerine konur bukurala uyulursa İnönü yazılır. Dergide bu konuda bazı tereddütler yaşandığı görülmektedir.5. Biraz tartışmalı da olsa, sol sayfa (s.404) törenin havasını kuvvetlendirmeye katkıdabulunmaktadır: şık giyimli olarak, alt üçte bir sayfayı, güven mektubunu sunmaküzere bir saltanat arabasına binmeye hazırlanan İtalya'daki yeni Fransız BüyükelçisiAndre François-Poncet'nin fotoğrafi süslemektedir. Bu diplomatik sahneler kapaksayfasının üçte ikisini kaplayan fotoğraflardı: "Roma'da güven mektubunu sunmaküzere, Fransız Büyükelçiliğinin bulunduğu yere gitmek için Farnese sarayını terkedensaltanat arabalarının kortejini konu alıyor."333