PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

ettiği ortak nokta kitle iletişim araçlarının demokrasiye katkılarının esasınınonların toplum üyelerine doğrudan deneyimlerinin dışında kalan olayve oluşumlar hakkında doğru, yeterli ve yansız bilgi ile düşünce aktarımınısağlamalarından kaynaklandığıdır. Kitle iletişim araçlarınca böyle donatılanbireyin hem rasyonel kararlar alabileceği hem de katılımının artacağıvarsayılmaktadır. Kısacası çağdaş toplumda demokrasinin olmazsaolmaz koşullarından birisi özgürce enformasyon sağlayan medyadır.Oysa, gerek medya araştırmaları gerekse kolayca yapabildiğimiz gözlemlermedyanın bilgi ve düşünce aktarım işlevinin günümüzde tüm dünyadamedya etkinliği içerisinde ikinci plana düştüğünü göstermektedir. Artık,medya içerikleri, özellikle görsel-işitsel medya da esas itibariyle eğlenceye,eğlendirmeye hasredilmektedir. Çünkü, medyayı yönlendiren vehakim anlayış tarafından yönlendirmesi arzulanan piyasa kurallarıdır. Demokrasiyigözeten bir medya belirli bir gazetecilik anlayışına dayanır. Piyasakurallarına temsil edilerek işletilen medya ise böyle bir gazetecilikanlayışına sahip olamamaktadır. Nitekim, doğru, yansız ve düzenli haberdarkılma işlevi, yalın bir anlatımla yerini abesle ve sululukla dolu ya davurdulu-kırdılı bir içeriğe bırakmıştır. Artık, medyanın enformasyon sağlamaişlevi yerini büyük ölçüde İngilizcede "information" ve "entertainment",Türkçede "haber" ve "eğlence" sözcüklerinin birleştirilmesiyleoluşturulan "infotainment" ya da "habeğlence" işlevine bırakmıştır.Bu noktanın doğuracağı sonuçlar açısından üzerinde önemle durulmalıdır.Durumu, günlük yaşam içerisinde siyaset-dışının (non-political)ağırlığının artışı olarak niteleyip, geçemeyiz. Bu aynı zamanda kitlelerinsiyasal yaşama katılımı bağlamında siyasete karşı (anti-political) bir gelişmedir.Çünkü, herşeyden önce siyasete hasredilen zamanın daraltılmasıve kamusal ilginin siyasal boyutlar taşıyan sorunlardan uzak tutulması demektir.Demokrasi deneyiminde ileri mevzilerde yer alan ülkelerde bilegünümüz de siyaset-medya-yurttaş ilişkisinin yeniden ve demokratik birişleyiş sağlıyacak biçimde yeniden kurulması istemi bu durumdan kaynaklanmaktadır.Özelleştirme, "deregulasyon" ve "tekelleşme" gibi süreçlerleve "yeni sağ" düşüncenin sağladığı hegomonya ile piyasa mantığınatümüyle teslim olmuş olan medyanın sağlıklı demokratik bir toplum içinson derece sakıncalı işleyişini aşmaya yönelik yeni medya düzenleri tanımlanmayaçalışılmaktadır.Bu genel değinmeler ışığında Türkiye'ye bakıldığında kısaca küreselleşmeolarak ifade edilen süreç çerçevesinde medya ortamı ve düzenibağlamında son derece köklü değişimler yaşandığı görülüyor.Osmanlı toplumuna gazetenin yani modern kitle iletişim aracının girişiülkenin yeni bir aşamasına sıçramakta olan kapitalizm ile eklemlenmesürecinin yani bir bakıma küreselleşme olgusunun ürünüdür. Dış dinamiklerinzorlamasıyla ülkede oluşan basın kısa bir süre içinde siyasalmücadelenin temel bir alanı olmuştur. Genel bir değerlendirme yapılacak252