PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

likle Bulgaristan-Türk ilişkilerinde yeni bir döneme girilmiştir. Bu anlaşma1934 yılında daha beş yıl uzatılmıştır.Bundan sonra da Bulgar Parlamentosu'nda zaman zaman Bulgar-Türk ilişkileri konu olmuştur.Bulgaristan'ın politik yaşamında önemli değişiklikler olmuştur. 29Temmuz 1931'de Andrey Lyapçev hükümeti son bulmuştur, iktidaraBaşbakan olarak Aleksandir Malinov (1867-1938) hükümeti gelmiştir. Oda Halk Blok koalisyon hükümetidir. Dört ay sonra Başbakan Nikola St.Moşanov (1872-1951) olmutur. Bulgaristan ile Türkiye arasındaki dostlukilişkileri sürdürülmüştür. Bizzat Başbakanın yönetiminde bir Hükümetdelegasyonu Türkiye'yi ziyaret etmiş. Bizzat Atatürk'le Nikola Muşanovarasında görüşmeler olmuştur. Mustafa Kemal Türk-Bulgar dostlukilişkilerinin gelişimine yeni güç vremiştir. 21 Aralık 1931 tarihinde şöyledemiştir: "Bulgaristan'da geçirdiğim güzel (hoş) günleri unutmayacağım.Bulgar halkının dostu idim, dostuyum ve dostu kalacağım. Çocukluğumdanberi Bulgar halkına sonsuz sevgi beslemekteyim. Selanik'de herzaman Bulgar çocuklarıyla arkadaştım. Bulgarların her mutsuzluğu banatasavvur edilmez istirap çektiriyordu. Her zaman Bulgaristan'a yardımetmek için mümkün herşeyi yapmışımdır.Türkiye ve Bulgaristan dost olmalıdırlar. Bulgaristan'a kim karşı ise,o Türkiye'ye de karşıdır" 31 .Nikola Muşanov'un Hükümeti 19 Mayıs 1934'e değin devam etmiştir.Fakat askeri hükümet darbesi yapılmıştır. Devlet yönetimine BaşbakanKimon Georgiyev'in hükümeti gelmiştir. Takriben bir yıl sonra tekrarçok partili politik yaşama geçilmiştir.Bu dönemde de Bulgar-Türk dostluk ve işbirliği ilişkileri devam etmiştir.Bazı konular zaman zaman çeşitli vesilelerle Bulgar Parlamento'sundakonu olmuştur. Bunların arasında özellikle Müftü (Şeriat) MahkemelerininYetkilerinin Sınırlandırılması Yasa Tasarısı'nın incelenmesive kabul edilmesiyle ilgili parlamento tartışmaları birçok yönden önemlidir.Biz bazı etütlerinizde bu konu üzerinde durmuş bulunuyoruz. Bu sorunaXXIV. AMM.nin I. Olağanüstü Döneminin 8, 13, 14 Temmuz 1938tarihli 28., 29. ve 30. oturumlar hasredilmiştir. Bizim konumuzla ilgiliolarak bu tartışmalarda Atatürk'ün bir kumandan ve devlet adamı olarak,modern Türkiye'nin değerlendirilmesidir. Bu dönemde artık Atatürk devrimlerininoluşumu ve gelişimi tamamen kesinleşmiş, yeni Tüerkiye'niniç ve dış politikası büyük başarılar kazanmıştır. Bunlar Bulgar Parlamentosu'ndakitartışmalara da yansımaktadır. Şimdi de çeşitli partiler bu sorunlarakendi açılarından münasebet almaktadırlar. Atatürk'ün kişiliği veDevlet kuruculuğu alanındaki devrimleri ve Türkiye Cumhuriyeti'nin içve dış politikasını en doğru tanınmış politika adamlarından, toplumcu vebüyük bilim adamı Prof. Petko Stoyanov değerlendirmiştir. O şöyle demiştir:"B.B. milletvekilleri saygı ve iyi niyet göstererek şunu ifade etme-31. Stenografık Günlükler, XXIV AMM. 1938 c. II, s. 8124.153