PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

TÜRKİYE'NİN TEKNOLOJİ TERCİHLERİ:1923-1998 DOĞRULAR-YANLIŞLAR;İMKÂNLAR-İMKÂNSIZLIKLAR*Prof. Dr. Ergun TÜRKCAN**BİLDİRİ ÖZETİTürkiye Cumhuriyeti, kurulduğu tarihten itibaren, modernleşmeyi,çağdaşlaşmayı, daha özel bir terimle, batılılaşmayı yeni devletin temelhedefi haline getirdiği için sanayileşmek, modern bilim ve teknolojiyiözümsemek için birçok politikalar uygulamıştır. Eğitim ve bilim alanındakipolitikalar, bir ölçüde, imkanlara göre kapsamlı ve tutarlı olmaklabirlikte, teknoloji transferleri, çeşitli iktisadi kararların yan ürünleri biçimindeve/veya siyasi-askeri kararların etkileriyle, çok kere tesadüfi (random)bir karakter sergilemiştir. Böylece, pek çok uygun ve doğru teknolojiseçimi yanında büyük yanlışlar da yapılmıştır. Bazen stratejiktercihler doğru uygulamalar çok yanlış, bazen de, stratejik yanlışın içindekalınarak çok etkin teknoloji seçimleri yapılmıştır. Bunların bir kısmında,mali imkansızlıklar, kredi şartları veya günün iç ve dış siyaset dengelerirol oynamıştır.Bu bildiride, özellikle devletin, kamu yatırımları, devletçilik, Plankararlarıyla ilgili olarak yaptığı teknoloji tercihlerinin bazıları örnek olarakele alınmış ve daha çok, Türkiye iktisat tarihi açısından, ilerdeki yıllardauygulanabilecek bir araştırma yöntemi formüle edilmeğe çalışılmıştır.Güncel politika olarak da, artık teknoloji üretme aşamasına gelmişülkemizin, bu noktada, daha ileri ve "sofistike" teknolojiler transfer etmedurumunda bulunduğu göz önünde tutularak, ağırlığı özel sanayiye kaymışolan bu süreçte, bundan sonra nasıl bir stratejik eş-güdüm gerçekleştirilebileceğininipuçları verilmiştir.* Bu bildiriyi, 7 Kasım 1998 günü aramızdan ayrılan Ticaret Bakanlığı eski MüsteşarıŞerafettin Durugönül'e ithaf ediyorum.** Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Öğretim Üyesi.741