PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

Lord Curzon, Ankara'ya bir Büyükelçi göndermeyeceğini söylüyordu.İstanbul'daki İngiliz Yüksek Komiser Vekili Mr. Henderson da İngiltere'ninAnkara'da Büyükelçilik açmayacağını söylüyordu. 3 Kasım 1923günü, Dışişleri Bakanlığının İstanbul'daki Temsilcisi (Murahhası) Dr.Adnan Beye (Adıvar), "Majesteleri Hükümeti, Ankara 'da en küçük bir evbile yapmak niyetinde değildir" diyordu 5 .Henderson, Londra'nın nabzına göre şerbet vermek istercesine, "Ankara'nınuzun süre başkent olarak kalamayacağını" da ileri sürüyor, Ankara'yaElçi gönderilmemesini savunuyor ve şöyle yazıyordu:"Ben, bugünkü (Türkiye) Büyük Millet Meclisinin iki yıllık ömrü olacağınıve Ankara'nın da iki yıl başkent kalacağını sanıyorum. İstanbul'unçekim gücü kuşkusuz büyüktür, ama Türk Hükümetini tekrar Boğazkıyısına çekebilmek için iki yıldan fazla da zaman geçebilir..."Majesteleri temsilciliğinin Ankara'ya taşınması, Türk Hükümetinive Mustafa Kemal'i elbette çok memnun edecektir. Ama bu taşınma, MajesteleriHükümetinin tatsız ve aşağılayıcı bir taviz vermesi anlamınagelir kanısındayım. " 6İngiliz diplomatları, genç Türkiye Cumhuriyeti'nin uzun ömürlü olamayacağınıdüşünüyorlardı. Onların tahminlerine göre, birkaç yıl içindeOsmanlı Saltanatı tekrar diriltilebilecek, o zaman başkent yine istanbul'ataşınacaktı. Böyle bir boşuna beklenti içinde, Ankara'ya karşı sonunakadar direnmeye kararlı görünüyorlardı. Hem kendilerini, hem de başkalarınıyanıltıyor, aldatıyorlardı. Şubat 1924'te İstanbul'a gelen İngiliz ElçisiRonald Charles Lindsay, henüz Anadolu kıyısına bile ayak basmadan,ayağının tozuyla, Ankara'nın başkent olarak kalamayacağınıLondra'ya şöyle rapor etti:"Başkent işinin nereye varacağı üzerinde kehanette bulunmaktan hiçhoşlanmam, ama şunu cesaretle söyleyebilirim: Günün birinde İstanbul'untekrar payitaht olacağı kesindir." dedi 7 .Bir diplomaün, önemli bir konuda, bu kadar kesin konuşarak kendihükümetini yanıltması için, doğrusu, yalnız "cesaret" değil, biraz da "cehalet"gerekir.Nevil Henderson da, Londra'da hazırladığı 30 Mart 1924 tarihli raporunda,Ankara'ya, Büyükelçi göndermemek gerektiğini savunuyor veşöyle diyordu:5. İbid., s. 254.6. İbid., s.258: FO 371/9164/E.U304: Handerson'dan Curzon'a rapor. 20.11.1923,No.765.7. İbid., s. 267: F.O. 371/1019 : Lindsay'den Mac Donald'a rapor 19.3.1924.480