PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

SİYASET, DEMOKRASİ, MEDYAProf.Dr. A. Raşit KAYA*Siyaset, kitle iletişim araçları ve demokrasinin birbirleriyle doğrudanilişkili olduğu çok eskilerden bu yana bilinir. Ancak, varsayılan, kabuledilen bu ilişki farklı kuramsal açıklamaların da konusudur. Öyle olsa datüm yaklaşımlar giderek karmaşıklaşan toplumsal yaşamda kendisi defarklılaşarak daha karmaşık bir nitelik kazanan siyasetin (iktidar ilişkilerinin)kitle iletişim araçlarıyla daha fazla iç içe girmiş bir görünüm kazandığınıkabul ederler. Söz gelimi, temsili demokrasinin kitle iletişim araçlarıolmaksızın maddi gerçeklik kazanması olanaklı değildir. Bu nedenleliberal düşünceden kaynaklanan "demokratik teorinin" temelinde kitleleredüzenli, doğru ve yansız bilgileri özgürce aktardığı varsayılan bir medyasistemi bulunur.Günümüzde sadece hacmi çok genişlemiş olan medya çalışmalarındadeğil, siyaset biliminde ve genel olarak toplum biliminde medya sorunlarımerkezi bir konum kazanmıştır. Bunda, kuşkusuz, küreselleşme olarakisimlendirilen içinde yaşadığımız sürecin önemli bir payı bulunmaktadır.Bilindiği gibi küreselleşme olarak isimlendirilen sürecin temel öğesi iletişimteknolojilerindeki sıçrama, yeni gelişen iletişim araçları ve artan iletişimolanaklarıdır. Medya bundan böyle, gerek bir ekonomik faaliyet alanıolarak, gerekse de toplumsal yada bireysel günlük yaşamın içinde çokgeniş bir zaman kaplayan, merkezi bir konum kazanmıştır. Bu baskındurum hem özel alan hem de kamusal alan için geçerlidir, iletişim alanındakiteknolojik ilerlemelerden beslenerek gelişen bir söylem bu durumunhem günlük yaşama sunduğu olanakları hem de demokrasi bağlamımdaaçabileceği yeni ufukları güçlü bir biçimde dile getirmektedir. Kimilerinegöre gelişmeler yeni türden doğrudan demokrasiye geçişin olanaklarınısunmakta, teledemokrasi gibi yeni demokrasi formlarından söz edilmektedir.Doğal olarak eleştirel yaklaşanların vurguladıkları artam sosyalkontrol ve manipülasyon olanaklarıdır.Konu etrafında yaygın ve ciddi bir tartışma vardır. Farklı ve çok aykırıdeğerlendirmeler olsa da tartışmaya katılan tarafların tümünün kabul* ODTÜ, Siyaset Bilimi Kamu Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi.251