04.06.2013 Views

A. La corte de Alfonso VIII - Gonzalo de Berceo

A. La corte de Alfonso VIII - Gonzalo de Berceo

A. La corte de Alfonso VIII - Gonzalo de Berceo

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>de</strong> Dios, a modo <strong>de</strong> puente, atravesamos el río Guadiana y acampamos en <strong>de</strong>rredor <strong>de</strong><br />

Calatrava. (Jiménez <strong>de</strong> Rada, Historia <strong>de</strong> los hechos 313)<br />

Todas estas dificulta<strong>de</strong>s<br />

y contrarieda<strong>de</strong>s contribuyeron a enajenar y <strong>de</strong>sanimar a los cruzados<br />

extranjeros. Así,<br />

tras la toma <strong>de</strong> Calatrava, casi a vistas <strong>de</strong>l gran ejército almoha<strong>de</strong>, la mayoría <strong>de</strong><br />

los ultramontanos<br />

renunció y se dio la vuelta. Según Martínez Díez, sólo se quedó con los<br />

peninsulares un<br />

grupo <strong>de</strong> 130 caballeros con algunos servidores, en total un conjunto <strong>de</strong><br />

alre<strong>de</strong>dor <strong>de</strong> 150 hombres<br />

(<strong>Alfonso</strong> <strong>VIII</strong> 186). Los <strong>de</strong>sertores se dirigieron a Toledo,<br />

probablemente con la poco loable intención <strong>de</strong> renovar las tropelías que habían cometido durante<br />

su primera estancia<br />

allí. No obstante, los habitantes <strong>de</strong> la ciudad les cerraron las puertas y los<br />

vieron partir al norte entre insultos y burlas.<br />

Así, el ejército cristiano se encontraba sin la mayoría <strong>de</strong>l apoyo ultramontano el 12 <strong>de</strong><br />

julio <strong>de</strong> 1212, muy cerca <strong>de</strong> los almoha<strong>de</strong>s, pero separados <strong>de</strong> ellos por las montañas <strong>de</strong> Sierra<br />

Morena. Era necesario<br />

sortear ese terrible obstáculo. Sin embargo, los musulmanes tenían todos<br />

los puertos gu ardados. Por ello, se reunió un <strong>de</strong>sesperado consejo en la tienda <strong>de</strong> <strong>Alfonso</strong> <strong>VIII</strong><br />

para <strong>de</strong>cidir qué hacer (Martínez Díez, <strong>Alfonso</strong> <strong>VIII</strong> 191). Concluida la <strong>de</strong>liberación, se presentó<br />

inesperadamente un pastor <strong>de</strong> la zona, que se ofreció a mostrar a <strong>Alfonso</strong> <strong>VIII</strong> un paso cercano<br />

que no estaba guardado. Jiménez <strong>de</strong> Rada fue testigo privilegiado <strong>de</strong> este hecho, puesto que se<br />

encontraba en la <strong>de</strong>liberación que tuvo lugar en la tienda <strong>de</strong> <strong>Alfonso</strong> <strong>VIII</strong>. El Toledano narra <strong>de</strong>l<br />

siguiente modo el "milagro":<br />

Aliqui enim aten<strong>de</strong>ntes<br />

impossibilitatem transitus, retroce<strong>de</strong>re consulebant et per locum<br />

faciliorem ad Agarenorum campestria transmeare. Ad hec nobilis Al<strong>de</strong>fonsus rex<br />

Castelle: “Etsi hoc consilium discretione fulgeat, [tamen] periculum secum portat;<br />

populus enim et<br />

alii inexperti cum nos retroce<strong>de</strong>re ui<strong>de</strong>rint, non bellum querere, set<br />

bellum fugere iudicabunt, et fiet discessio in exercitu nec poterunt retineri; set ex quo ex<br />

uicino hostes prospicimus, ad eos neccesse est ut eamus. Sicut autem fuerit uoluntas in<br />

celo, sic fiat”. Cumque hoc consilium nobilis regis preualuisset, Deus omnipotens, qui<br />

negocium speciali gracia dirigebat, misit quendam hominem plebeyum satis <strong>de</strong>spicabilem<br />

habitu et persona, qui olim in montanis illis peccora pauerat et cuniculorum et leporum<br />

ibi<strong>de</strong>m institerat captioni; ostendit uiam satis facilem, omnino possibilem,<br />

per <strong>de</strong>cliuum<br />

lateris<br />

montis eius<strong>de</strong>m; nec oporteret ab aspectu hostium occultari, et ipsis ui<strong>de</strong>ntibus nec<br />

impedire ualentibus, uenire ad locum pugne congruum poteramus. (Historia <strong>de</strong> rebus<br />

268)

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!