04.06.2013 Views

A. La corte de Alfonso VIII - Gonzalo de Berceo

A. La corte de Alfonso VIII - Gonzalo de Berceo

A. La corte de Alfonso VIII - Gonzalo de Berceo

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

oppositis predictorum: cervicosa superbia se exaltat. Macilenta in vidia rodit iumaniter<br />

innocentes. [. . .] Quando universaliter omne bonum <strong>de</strong>primitur. et omne malum erigitur<br />

et indatur. (182)<br />

Escribo, así, en el año <strong>de</strong> la encarnación <strong>de</strong>l Verbo <strong>de</strong> 1218. [. . .] Cuando se enfrió la<br />

caridad<br />

<strong>de</strong> muchos, si alguna queda. Cuando las siete virtu<strong>de</strong>s están marchitas como rosas<br />

o lirios, y por el contrario los siete vicios rever<strong>de</strong>cen como cicuta o abrojo. [. . .] <strong>La</strong><br />

pru<strong>de</strong>ncia se disipa. <strong>La</strong> temperancia <strong>de</strong>lira. <strong>La</strong> fortaleza titubea miserablemente<br />

<strong>de</strong>bilitada. Escribo, así, cuando la obstinada soberbia se exalta contrariamente <strong>de</strong> lo que<br />

se indicó. <strong>La</strong> macilenta envidia roe fieramente a los inocentes. [. . .] Cuando<br />

universalmente todo bien se encuentra disminuido y todo mal alzado y aumentado. (182)<br />

Este párrafo pue<strong>de</strong><br />

servir <strong>de</strong> muestra <strong>de</strong>l tono <strong>de</strong>l prólogo. Diego García es enfático, insistente,<br />

apocalíptico. Sin<br />

embargo, estas líneas no dan una i<strong>de</strong>a precisa acerca <strong>de</strong>l carácter <strong>de</strong> las<br />

reprensiones <strong>de</strong><br />

García. En efecto, en este extracto parece prevalecer la temática ascética (García<br />

habla <strong>de</strong> las "septem<br />

virtutibus", "siete virtu<strong>de</strong>s" y <strong>de</strong> los "septem vitia", "siete vicios"), aunque<br />

existan ya indicios<br />

<strong>de</strong> alusiones políticas (como la alusión al pecado <strong>de</strong> la "superbia", "soberbia",<br />

que en la época solían usar los moralistas<br />

para criticar a la clase noble).<br />

No obstante, esta proporción tan favorable a lo ascético no se mantiene en el resto <strong>de</strong>l<br />

prólogo, en el<br />

que existen claras y explícitas críticas políticas. Así, por ejemplo, García<br />

<strong>de</strong>spotrica contra<br />

los malos clérigos (183), da ejemplos <strong>de</strong> malos obispos (184), y censura las<br />

costumbres <strong>de</strong> los <strong>corte</strong>sanos <strong>de</strong> la época:<br />

Porro nisi longa diggressio <strong>de</strong>cepit memoriam. si bene recolo. vere scribo: quando fere<br />

omnes homines plus ferini quem feris similes. ita se inbestiant brutescentes. quod fixas<br />

non habent consuetudines. et que magis <strong>de</strong>si<strong>de</strong>raverant<br />

non prescribunt. Quando illud<br />

propheticum locum habet. Homo cum in honore esset non intellexit. comparatus est<br />

iumentis insipientibus et similis factus est talis. [. . .] Quando mores hominum apud non<br />

homines non morantur. et cum certum non habeant domicilium peregrinant. et que<br />

ar<strong>de</strong>ncius appeto. facilins vilipendo. Quando filii<br />

non patrissant set <strong>de</strong>patriant. nec patrum<br />

nec patriarum consuetudines observantes. Quando quidam muliebriter comam nutriant:<br />

sicut armeni et rutheni. Quidam <strong>de</strong>formiter crines appocopant. sicut vascones et<br />

provinciales. Quidam<br />

tonsuras concamerant fenestratim. et vultus suos assimiant in<br />

garcetas. Sicut hyspani. Quidam in barbam hyrcinam luxuriant sicut greci. Quidam<br />

barbam radunt radicitus. sicut francigine et flandrenses. Quidam biperciuat. partem

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!