kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

monopolioa. Zehazki esateko, sortzen ari zen estatuak testuinguru batean ez
ezik bitan berretsi behar izan zuen indar fisikoa. Alde batetik, mugen
barrualdean kontrabotere zenbaiten aurrean —printzea, aristokrazia— eta
populazioaren mendeko sektoreen erresistentziaren aurka baieztatu behar
izan zuen bere burua estatuak. Bestetik, mugen kanpoaldean ere borrokatu
beste irtenbiderik ez zuen izan, ziren edo zitezkeen estatuen aurka iraun
ahal izateko. Hori dela eta, Europan ez ziren estatu isolatuak eratu, estatu
sistema bat baizik. Hartara, estatuen sorrera gerra jarduerari loturik egon
zen betiere, horixe izan baita estatuen “hautespen naturalaren” mekanismoa
(Tilly, 1992: 45-63, 240-245; Ramos, 1995: 41-42, 48).
Ezinbestekoa izanda ere, indarkeria fisikoaren kapital metaketak ez
du bere osotasunean estatuaren boterearen zenbaterainokoa argitzen.
Bortxa fisikoaren monopolioa zerga sistemaren ezarrerarekin bat eginik
etorri zen —nola ordaindu bestela barruko eta kanpoko gerra?—, baita
espazio ekonomikoaren batasunarekin ere. 34 Horrela eman zitzaion hasiera
merkatu ekonomiko “nazionalari” estatuak zedarrituko mugetan. Hartara,
indarkeriaren monopolioa eta zergen monopolioa —“koertzioa” eta
“kapitala”, Tillyren esanetan— ezin izan dira ulertu estu uztartuta dauden
prozesu gisa baino.
La sociedad a la que llamamos sociedad de la Edad Moderna, está determinada,
al menos en Occidente, por un grado muy elevado de organización monopolista.
Se arrebata a los individuos aislados la libre disposición sobre los medios
militares que se reserva al poder central, cualquiera que sea la configuración de
éste, y lo mismo sucede con la facultad de recabar impuestos sobre la propiedad
o sobre los ingresos de los individuos, que se concentra en manos del poder
central. Los medios financieros que afluyen así a este poder central sostienen el
monopolio de la violencia, y el monopolio de la violencia sostiene el monopolio
fiscal. Ambos son simultáneos (Elias, 1993: 344-345).
34 Ikus Weber, 1979: 1047; Tilly, 1992: 40-45; Elias, 1993: 426-446; 1994: 90; Ramos,
1995: 50-56.
103