kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

Esparruaren logikaren barruan sartzeak jatorrizko habitusaren
eraldaketa eskatzen du ezinbestean. Halaz ere, konbertsio hori eta
ondorengo habitus espezifikoaren eskuratze prozesua gehienetan
oharkabean burutzen da, modu hautemanezinean, mailaz maila.
Testuinguru horretan ulertu behar da, gaitasun espezifikoen sorrerari
dagokionez irakaskuntza instituzioek betetzen duten lan sozializatzailea.
Aipamen berezia merezi dute hezkuntza instituzioen artean, elite edo
prestigio handiko eskola erakundeek, eskuarki gizarte bakoitzeko elite
intelektualaren prestakuntza bideratzen baitute. “Kultura nobleziaren
koartelak” habitus landuaren ekoizpen tokiak izan ohi dira (Bourdieu,
1988: 9 eta hur.). Nobleziaren tituluak eman ziren modu beretsuan, aipatu
instituzioetan ere kultura gaitasuna aitortzen duten agiriak ematen dira;
agiri horiek bikaintasun soziala aitortzen diote jabeari. Erakundeok sarbide
zaileko botere guneak izaten dira kultura-eragile etorri berrientzat eta,
bereziki, zalantzazko jatorri soziala daukatenentzat. Hortaz, kulturgintzaren
esparruan burututako bereizketa estrategietan parte hartzen dute modu oso
aktiboan. 56
56 Ikasle asko unibertsitatean eta goi mailako irakaskuntza instituzioetan sartu izana ez
da adierazi, batzuek uste zuten bezala, gizarteko berdintze prozesuetan. Gizarte
bereizketak, halatan, etengabe birsortzen dira hezkuntza sisteman. Honela azaltzen du
G. Neavek: Sea lo que fuere que la ideología nos haya impulsado a creer, el hecho de
que el sistema de enseñanza superior de la nación provea a las necesidades de una
clientela estudiantil masiva no significa que renuncie a su función histórica de educar a
las futuras élites. Puede realizar esa tarea de varias maneras: colocar en un nivel
separado a algunas instituciones, el ingreso a las cuales implica selección o requiere
contar con ciertos antecedentes curriculares en la escuela secundaria; crear
programas especiales, rodeados de artilugios protectores semejantes (altos estándares
de selección, ya sea de los que ingresan, ya sea descartando a los que quedan fuera)
dentro de un establecimiento; reubicar en un nivel diferente (por ejemplo, de posgrado
o, para usar la terminología francesa, en el tercer ciclo) programas altamente
especializados adaptados a las demandas del sistema de entrenamiento en
investigación o a las demandas de las empresas (Neave, 2001: 151). Goi mailako
irakaskuntza instituzioen funtzio selektiboei buruz, ikus Sirinelli, 1988; Reader, 1987:
136-137; Zeghal, 1997; Bourdieu, 1999a: 9-94.
149