kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

adina, eta abar—, ezaugarri horiek eragina izaten baitute komunikazio
egintzaren egituran. Halarik ere, egitura horrek modu inkontzientean
astintzen du solaskideen arteko jarduna. Bada, ezjakintasunak areagotu
egiten du trukean nagusitzen den desberdintasuna. Halatan, hizkuntza-truke
orok botere egintza bat osatzen du, modu birtualean baino ez bada ere.
Botere egintzaren eragina indartsuago agertzen da kapitalaren banaketan
posizio asimetrikoak dauzkaten eragileak nahasirik daudenean. Baliabide
sozialek, ekonomikoek edo kognitiboek osatzen dute delako kapital hori eta
horietako guztiek daukate lotura ugari, generoa, klase soziala, hezkuntza
maila eta antzeko gizarte bereizgarriekin.
Gizabanakoei dagokienez, hizkuntza gaitasunak habitusean
gauzatzen dira. Habitusari buruz esan dugunaren ildo beretik, hizkuntza
habitusa ere sozialki eraturiko gaitasun sistema da; hark bultzatzen du
gizakia modu zehatz batean mintzatzera —idaztera, adieraztera, eta abar—
eta gauzak eredu batzuen arabera azaltzera ere. Hizkuntza gaitasunak
bermatzen du, besteak beste, ikuspegi gramatikal batetik zuzenak edo
okerrak diren diskurtsoak sortzeko ahalmena eta ahalmena bera egoera
sozial jakin batean egoki erabiltzeko trebezia. Gaitasunok, orain arte esan
den moduan, ezin dira testuinguru sozialetik at ulertu. Testuingurua, azken
batean, indar sinbolikozko harreman sistema da; harreman multzo hori
hizkuntzaren esparruan ere inposatu egiten da zigor eta gaitzespenen
bitartez.
Habitusaren azpian dagoen hizkuntza gaitasuna, gaitasun teknikoa ez
ezik estatutu soziala ematen duen trebetasuna da. Izatez, hizkuntza-
formulazio guztiak ez dira onargarriak izaten, ezta solaskide guztiak ere
berdinak. Badaude gizartean legitimotzat hartutako hizkuntza gaitasunaren
jabe direnak; jabetza horrek, hartara, gizarte agintaritza berezia ematen die
174