kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

gutxiengo pribilegiatuak. Hartara, gizarte eta aro bakoitzean era askotako
izenak eskuratu badituzte ere, haien pribilegioaren funtsa berbera izan da
beti: instituzio sozialen legitimazio sinbolikoaren premia dela medio,
ezjakinen onespena lortu dute adituek noiznahi eta nonahi, ezagutza
espezializatuaren metaketak aurrera egin ahala.
Iritzi horren arabera, sorkuntza sinbolikoan aditu diren intelektualen
inguruko gogoeta ezin da oraintsukoa izan. Elementu berririk izatekotan,
“intelektualaren” kontzeptua bera litzateke duela gutxikoa —historia
laburra dauka hitzak 2 — eta berria ere ondorengo intelektualen kategoriaren
azterketa soziologikoa gizarte modernoan. Baina, arestian esan bezala,
funtzioari buruzko gogoeta kontzeptu modernoa sortu baino askoz
lehenagokoa litzateke. Horrela, iritzi horri jarraiki, Platonen Politeiaren
garaitik aurrera filosofoak beti arduratu bide dira filosofoek gizartean duten
eginkizunaz eta, oro har, gizarte harremanetan erdietsi beharreko eraginaz.
Argudio ildo horretan, beraz, gaia zaharra eta iraunkorra da,
filosofiaren interesgune klasikoetako baten gogoetari estu loturikoa.
Halatan, teoriaren eta praxiaren arteko harremana, pentsamenduaren eta
egintzaren zein kulturaren eta politikaren artekoa —nahi baldin bada, hitz
are orokorragoetan, arrazoiaren eta borondatearen auzia—, behin eta berriz
azaltzen da gaurko intelektualen hausnarketaren muinean, antzinako
filosofoen pentsakizunean adierazi zen modu berean. Arazoa da, garai
historiko jakin batetik aurrera, toki eta lekuzko baldintza jakinetan, de facto
ala eskubidez, ezagutzak, teoriak, irakasbideak, ideologiak eta mundu
ikusmoldeak sortu eta transmititzeko zeregina egozten zaiela gizarte eragile
batzuei, gizarte unibertso sinbolikoak hornitu ditzaten. Aditu horiei azken
2 “Intelektual” kontzeptuaren jatorri eta hedapenari buruz Dreyfus aferaren ostean, lan
hauek ikus daitezke: Ory, Sirinelli, 1992; Eyerman, 1994: 23-25, 53-63.
27