kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

horrela, gizartearen ezagutza orokorraren multzotik urrunago atzematen da
eta eskuratzeko zailago bihurtzen da. Bide horretatik aurrera egin ahala,
ezagutza sakratua gero eta gehiago bereizten da sen oneko ezagutzatik
harik eta guztiz bereizitako ahalmen bilakatzen den arte: gaitasun horren
jabetzak, hain zuzen ere, mundua gobernatzen duten indar sakratuetan parte
hartzeko aukera eskaintzen du (Znaniecki, 1944:104). Eta ahalmenaren
jabeak sozialki aintzatetsitako boterearen jagole izaten dira.
Legitimazio forma tradizionala bada ere, teologia eredugarria da
ondoren sortzen diren munduaren kontzeptualizazio filosofiko eta
zientifikoak ulertzeko. Alde batetik, teologia mitologiatik hur aurkitzen da
errealitatearen definizioen eduki erlijiosoei erreparatzen badiegu. Kokapen
sozialari begira, ordea, gertuago dago beranduagoko kontzeptualizazio
sekularizatuetatik. Egiazki, mitologia izan ezik, historikoki nagusitu diren
beste mekanismo kontzeptualak —teologia eta zientzia, alegia— adituen
eliteen kontrolpean geratu dira eta haien ezagutza atalak nabarmen aldendu
dira gizarte orokorraren sen oneko ezagutzatik. Zientzia modernoak, jakina,
muturrera eraman du bilakaera hori, bai unibertso sinbolikoen
sekularizazioan bai haien mantentze lanaren sofistikazioan.
Halatan, eguneroko bizitzatik gauza sakratuak urrutiratzeko daukan
ustezko ahalmenean oinarritzen da zientzia; horretantxe datza bere
boterearen zati handi bat. Eguneroko bizitzatik aldentzen du mundu
sinbolikoaren iraupenerako ezagutza ere. Hartara, eguneroko bizitza
legitimazio sakratu tradizionalez husturik geratzen da, hau da, unibertso
sinbolikoarekin bete-betean uztartuko lukeen ulergarritasun teorikoz
desjabeturik. Banaketa hori gertatzen denean, gizarte modernoan jazo den
legez, gizarteko kide profanoek ez dakite zelan mantendu daitekeen
21