kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

sinbolikorako eta egintza politikorako gune egokiak zabaldu baitituzte. 283
Ildo horretatik, behin baino gehiagotan egin dute bat gizarte mugimenduek
eta indar nazionalistek —bereziki ezkerreko nazionalismoak— bai
diskurtsoan bai interes estrategikoetan.
68-ko sua, arazo nazionalaren babesean gorde baldin bada, garai honetan
(70etik hona) Euskadin piztu diren kezka berriak —zentzu hertsian mugimendu
sozial berrien ardura liratekeenak (ekologia, emakumearen eskubideak,
antimilitarismoa, bakezaletasuna, etab.)— euskal nazional mugimenduaren
barne sortu dira. Edota ENAM-engandik gertu jaioz gero ENAM-ek neurri
batean bereganatu egin ditu, ala ENAM-i kontra egiteko soilik eraiki dira.
Laburbilduz: arazo nazionala nagusi den gatazka aldi honetan, mugimendu
sozial berrien aitzakia diren gaiak, modu batera edo bestera, nazio eskubideen
defentsaren edota honek aukeraturiko estrategien menpe egon dira (Zubiaga,
1995: 132).
Euskararen aldeko mugimenduaren ibilbidea ere ez da deskribatu
dugun testuinguru politiko berriaren eraginetatik at gelditu. Alabaina,
euskalgintza ezin da besterik gabe frankismo ostean sortutako beste
mugimendu batzuen parean kokatu. Aitzitik, euskalgintza eta euskal
kulturgintza historia luzeko ekimenak ditugu, frankismoaren garaian heldu
eta zaildutako erresistentzia kognitiborako guneak diren arren. Egiazki,
Francoren erregimenak ezarritako jazarpen fisikoak eta sinbolikoak
283 Nazio gatazkak beste mugimendu batzuentzat sortutako marko nagusi hori, Snow eta
Benford aztertzaileek “Master Frame” modura definitzen duten errealitate gisara ulertu
daiteke: What we call master frames perform the same functions as movement-specific
collective action frames, bur they do so on a larger scale. In other words, they are also
modes of punctuation, attribution, and articulation, but their punctuations, attributions,
articulations may color and constrain those of any number of movement organizations.
Master frames are to movement-specific collective action frames as paradigms are to
finely tuned theories. Master frames are generic; specific collective action frames are
derivative. So conceived, master frames can be construed as functioning in a manner
analogous to linguistic codes in that they provide a grammar that punctuates and
syntactically connects patterns or happenings in the world (Snow, Benford, 1992:138).
Euskal nazio gatazkaren eta gatazka ekologistaren uztarduraren lehen adierazpenak
euskal mugimendu antinuklearrean atzematen dira (Ikus Jauréguiberry, 1983: 324-332).
Ondorengo mugimendu ekologista nabarmen kokatzen da erreferentzi marko horretan,
nahiz eta gero autonomizatze eta dibertsifikatze prozesuak gertatzen diren haren
barnean (Ikus Barcena, 1995: 61-62; Ibarra, 1995: 84-94; Zubiaga, 1995: 131-132).
Gauza bera gertatzen da mugimendu antimilitaristarekin ere (Ikus Casquette, 2001: 58).
555