kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

esparrutik erabat desagertu direnik. Bestalde, intelektualei buruzko
literaturaren irakurketa arin bat nahikoa zaigu pentsatzeko krisiaren leloa
etengabe errepikatu dela kulturgileek historian zehar egindako era
guztietako (auto)azterketetan. Ildo horretatik, lan honen abiapuntuan
intelektuala testuinguru sozial eta kultural aldakorretan diharduen —eta
denboran zehar eraldatu den— kategoria sozial gisa aztertzeko premia ikusi
dugu. Hala, gure ustetan, jarduera intelektuala sozialki kokaturiko praktika
gisa ulertu behar da beti, ez sarriegi intelektualen ohiko irudikapenek
erakutsi duten bezala, zenbait gizabanakoren baitatik azaleraturiko
ezaugarri immanente modura.
Horiek horrela, lanaren hasierako bi ataletan izango dugun helburu
nagusia kulturgilearen ulerkuntza soziologikoak agertzen dituen eragozpen
epistemologikoei aurre egitea izango da. Halatan, Lehen Atalean azterketa
klasikoetan arruntak izan diren intelektualaren irudikapen karismatiko eta
historikoen kritika eginez abiatuko gara. Ohiko irakurketa positibistaren
indibidualismo metodologikoa gainditzeko asmoz, errealitate sozialaren
harremanezko ikuspegia eskaintzen duen tresna kontzeptuala aukeratu da:
P. Bourdieuren esparruaren kontzeptua, hain zuzen ere. Kulturgilea
barnean hartzen duen mundua, kultura esparrua, gizarte bizitzaren atal bat
gehiago da, historian zehar autonomia eta funtzionamendu bereizia lortu
duena. Jakina, atal hori gizarte harreman eta interes zehatz batzuen
inguruan osatu da, alegia, interes kulturalen inguruan. Hartara, bertan
diharduten eragileek interes horien arabera jokatzen dute esparruaren
barnean eta gune horretan balioa hartzen duten baliabide bereiziak
metatzen dituzte —kapital kulturala—. Areago, esparruaren barneko lehia
kolektiboetan definitzen dira kulturgile edo intelektual gisa ere. Beraz,
esparruaren kontzeptuak bidea emango digu hain ohikoak diren
intelektualari buruzko definizio normatiboak saihesteko, zientziaren
12