kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

Hala eta guztiz ere, intelektualek gizartean dauzkaten posizio- eta
funtzio-aniztasuna aintzat hartzen denean, ezin da ezkutatu kulturgile sorta
handia aritzen dela esparru kulturalean. Asko dira horien artean intelektual
ezagunen taldetxotik at geratzen direnak, hau da, elite kulturaletako kide ez
direnak, eta gutxi, berriz, historiako liburuetan euren marka utziko dutenak.
Horrek guztiak pentsarazten digu bikaintasun kulturalaren esleipena ez ote
den konpondu gura den arazoaren osagaia, aztergaiaren zedarritze lanaren
premisa baino gehiago.
Tipologien ezarpenei loturik dauden beste bereizketa batzuek ere
antzeko gogoeta eskatzen dute. Bereizketa arruntenetakoa, sen oneko
ezagutzaren ikuspuntutik nabarmenena, esaterako, “bi kulturen” irizpideari
lotu zaiona da (Snow, 1977). Bi kulturen tesiak bitan banatu ditu
kulturgileak: alde batetik, humanistak, literaturgileak eta historialariak
daude, bestetik, zientzialariak. Molde horretako bereizketak nonahi
errepikatu dira, eta hautatutako kriterioek jarri duten marraren arabera
agertu dira sailkatuta talde batean edo bestean kulturgileak: han intelektual
berriztatzaileak, hemen transmititzaileak; goian zientzialariak, behean masa
kulturaren sortzaileak, eta abar. Askotan, aipaturiko sailkapenak konplikatu
egin dira lanbide jarduerei loturik eratu direlako; lotura horrek, hain zuzen
ere, ondorengo ordenamendu hierarkikoa egiteko balio izan ohi du,
intelektual finenengandik hasi eta hala-holako lanbide intelektualak
betetzen dituztenen zerrenda osatu arte. Bereizketa horiek guztiak, baita
ideologo/aditu binomio klasikoak egindakoa ere, izan ditugu mintzagai
orain arte.
Ezaugarri guztion funtsa benetako intelektuala eta intelektual ez dena
desberdintzea izan ohi da, alegia, kategoriaren mugarriak ipintzea,
kontzeptuaren eraikuntzan bere bereizketa zeinuak arazteko. Azken batean,
67