kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

faktore elkartu dira osaketa horretan. Berbarako, botere politikoek
eskolaratze eta alfabetatze prozesuak jarri zituzten abian ordena modernoa
aurrera zihoan neurrian. Izan ere, estatuek gizartearen eraikuntza
komunitarioari aurre egin behar izan zioten luze gabe; merkatu kapitalistek,
berriz, lan indar egokia moldatzeko premia zeukaten. Kulturaren hedapena,
oro har, eskakizun horiei loturik burutu zen. Hasiera batean, publikoa
murritza zen oso; eraberrituko aristokraziak eta burgesiaren sektore batzuek
baino ez zuten osatzen gizarteetako unibertso ikasia. Geroago, behe
mailako talde eskolatuek eratu zuten irakurleria handiagoa. Orobat, industri
aroan, produkzio sistema gero eta espezializatuagoaren eskariek ere
publikoaren hazkunde prozesuak elikatu zituzten.
Bestalde, erlatiboki askotarikoa zen ideia politikoen merkatu
hazkorrak, informazio-esparru publikoaren eraketak eta informazioaren
hedapenerako teknologien etorrerak kulturgile modernoen garapenaren
aldeko joerak indartu zituzten; ondorioz, bestelako rol eta nortasun
intelektualak osatzeko guneak zabaldu ziren. Horrela, lehen Ilustrazioko
filosofo eta maîtres penseurs haien ostean, literaturgintza, artea,
kazetaritza, unibertsitatea eta ikerkuntza zientifikoari lotutako intelektualak
etorri dira, horiekin batera, eginkizun intelektualaren zatikatze eta
dibertsifikatze prozesuekin erlazionatutako funtzio berriak sortu diren hein
berean. Halatan, beste publiko nahiz funtzio batzuk eskuratuz eraiki eta
berreraiki dituzte kulturgileek euren eginkizunak. Izan ere, zeregin
intelektuala hurrenez hurrengo aro eta baldintzei egokitu zaie modu
progresiboan.
39