kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

Ikuspegi kulturalistan, intelektualak kulturaren sorrera eta
banaketaren arabera ezaugarrituta agertzen dira soil-soilik,
hainbesterainoko agertu ere, non kulturgile modernoen izaera dimentsio
bakarreko perspektibara murriztuta eta itxuraldatuta azaltzen den. Halatan,
ez dira aintzat hartzen rol intelektualen dimentsio garrantzitsuak, alegia,
ekoizpen ideologikoa eta zeregin politikoetara loturik daudenak (Oltra,
1978: 16). Ikuspegi horri kontrajarririk, Gramsciren proposamenak jaso
dituzten lanetan ideologia sortzaile eta hedatzaile modura ulertzen da
kulturgilea. Ildo horretan, gizarteko aparatu kulturalaren partaide izan ohi
dira ezinbestean intelektualak eta, ondorioz, klase sozial, talde eta botere
interesen legitimitatearen egituran eragina izaten dute euren zeregin
intelektualak betetzean. Bistan denez, azken azterketa horietan
intelektualaren funtzioaren eduki ideologiko-politikoak nabarmentzen dira
beste gauza guztien gainetik; kulturgilearen zereginaren ardatza gizarte
zibilaren eta gizarte politikoaren arteko harremanak eratzean oinarritzen
da 19 .
Marxismoaren ikusmoldetik at ere, kulturgilearen eta esparru
politikoaren arteko harremanak, hots, intelektualen eta boterearen arteko
auziak mundu intelektuala aztertu duten teorialari askoren interesgune izan
dira. Zenbaiten aburuz, intelektualaren beraren funtsa kulturgilearen osagai
“politiko” horretan dago, beste ezertan baino gehiago. Horrelaxe uste dute
Oryk eta Sirinellik honako hau baiezten dutenean : L´intellectuel sera donc
un homme du culturel, créateur ou médiateur, mis en situation d´homme
politique, producteur ou consommateur d´idéologie (Ory, Sirinelli, 1992:
19 Gramsciren idazkiez gain, ildo horretan kokatzen da, ñabardura handiekin bada ere,
C. Wright Millsen lana. Ikus Wright Mills, 1981. Era berean, intelektual politikoaren
ikuspegitik Espainian 70eko hamarraldian argitaratu den literatura ere ikus daiteke:
Marsal et al., 1971; Marsal, 1975; Oltra, 1978; de Miguel, 1978.
61