kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

hamar urte landu ziren Jokabide Kolektiboari buruzko teoriek utzi
zizkiguten deskribapenak.
50eko hamarraldian eta 60ko lehen urteetan arrakasta handia izan
zuten Jokabide Kolektiboaren teoriek. 159 Atal honen hasieran azaldu den
moduan, mobilizazio sozialak, alegia, egintza politiko ez-konbentzionalak,
jokabide sozial desbideratuen pareko jo zituzten ikuspegi horiek. Ildo
horretatik, Jokabide Kolektiboaren teoriaren ustez, modernizazio
ekonomikoak, politikoak eta kulturalak populazioaren zenbait alderditan
sortutako kalteek eragin zuten sistemak ezarritako erakundeetatik at
burutzen zen “masen” jokabide desbideratua —gizarte mugimenduen
fenomenoa gaurko hizkeran—. Bada, teoria horren arabera modernizazio
azkarrak era askotako galerak sortu zituen babes gutxiko gizarte taldeetan:
zehazki esateko, talde horien estatus ekonomikoan, eragin politikoa
sortzeko zeukaten ahalmenean, haien eraketa sozialean eta balio kultural
tradizionalen onarpenean. Gizartearen modernizazioa bereizketan eta
egintza esparruen desartikulazioan baldin badatza, mugimendu horiek
kutsu anti-modernista agertu zuten sarritan, bizitzaren ohiko batasuna
gordetzen ahalegindu baitziren. Hartara, Jokabide Kolektiboaren
azalpenaren oinarria modernizazio prozesuak sortutako baztertuen eta
alienatuen funtsezko ideiaren inguruan eratzen da.
Smelserren planteamendu ezagunean, esaterako, “masa” jokamoldea
modernizazioaren onurak jaso ordez kalteak pairatzen dituztenen erantzun
tipikotzat jo behar da. Modernizazioaren aurkako matxinadak irrazionaltzat
hartzen dira haren interpretazio klasikoan: uste du egintza kolektibo
masiboak antsietateak eta adierazpen premiak eraginda sortzen direla, eta,
159 Ikusmolde horren adibide dira Kornhauser (Kornhauser,1969) eta Smelser
(Smelser,1989).
384