kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

Beste batzuetan, intelektualak zehazki botere politikoaren guneekin
dauzkan harremanek osatzen dute azterketen muina. Izatez, kategoria
intelektualen sailkapen entzutetsuenetakoek kulturgileek botere
politikoarekin eduki ditzaketen loturak hartu dituzte irizpidetzat. Sailkapen
ezaguna da bereziki Coserrek egin zuena, historia modernoan zehar
intelektualek botere politikoari buruz izan dituzten jarrerak bereiziz.
Lehenengo jarrera boterean egon diren intelektualei dagokie, haren ustetan;
jakobinoen eta boltxebikeen adibidea izango litzateke nabarmenena.
Bigarrena, intelektualak boteredunen aholkulari lanak bete dituztenean
agertu da; fabianoak Bretainia Handian edo Roosvelten brain trust
delakoaren kideak Estatu Batuetan kategoria horretan kokatu dira.
Hirugarrena kulturgileek boterea legitimatzeko eta botereari justifikazio
ideologikoak eskaintzeko lan egin dutenean gauzatu da. Napoleonen
garaiko idéologueak eta Gomulkaren mende agertu ziren poloniar
“errebisionistak” jarrera horren ereduak dira. Azkenik, intelektualek
boterearekin jarrera kritikoa izan dezakete edo, gauzak muturrera
eramanda, haren aurka oldartu daitezke. Dreyfusard izeneko intelektualak
eta abolizionistak, berbarako, ezaugarri horiek zeuzkaten roletan aritu ziren
(Coser, 1968: 145-255).
Dena den, Coserrek ez du aintzakotzat hartzen kultura sortzaile
batzuek aldarrikatutako kategoria bat, alegia, boterearekin inolako
harremanik eduki nahi ez duten intelektualek osatutakoa. Azken horien
ustez, “kulturgileen erreinua ez da mundu honetakoa”. Politikari lotutako
arazoetan zikintzeko beldurrez, Jainkoarengandik hurbilago kokatzen
dituzte euren zereginak Zesarrengandik baino. Hartara, multzo horretakoek
kulturaren “bolizko dorrea” aukeratu dute politikagintzatik babesteko
gotorleku gisa.
63