kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

3. Intelektualei buruzko azterketak. Intelektualaren
irudikapenak kontzeptualizazio teorikoetan
Intelektualei buruzko azterketa soziologikoa oso berandukoa da.
Azterketa soziologikoa ez da sortu gizarte zientziek legitimitate zientifikoa
irabazi dutenera arte, hain zuzen ere, kulturgileek beren praktikaren
objektibazioa egiteko entitate sozial eta akademiko nahikoa lortu duten
abagunera arte. Oro har, kulturaren esparruak behar besteko heldutasuna
eta autonomia erdietsi zuen garaitik aurrera hasi ziren kulturgileak euren
funtzioei buruzko azterketa zientifikoak egiten eta, ondorioz, etengabeko
autoidentifikatze ariketetan murgiltzen. Hausnarketok filosofia eta gizarte
zientzietatik abiatu dira gehienetan, baina ez hortik soilik; literaturgintzan,
artean eta aktibismo politiko-intelektualaren esparruetan ere lan franko egin
dira kulturgileen eginkizunen inguruan. Maiz, egileek baliotasun
unibertsala egozten badiete ere, aipatu gogoetak ezin izaten dira ulertu
kulturgile horiek bizi izan duten testuinguruaren gorabeherak aintzat hartu
barik.
Kulturgintzan zein politikagintzan sortzaile sinbolikoek izan duten
partaidetza nabarmena kontuan hartuta, XX. mendeari intelektualen
mendea deitu zaio (Lamo de Espinosa, 1996). “Intelektualen gizaldi”
izendapenaren egokitasuna areagotuta agertzen da, bestalde, kulturgileen
gizarte protagonismoak eraginda, haien nolakotasunaren gogoeta teorikoari
ekin zaiolako etengabe denbora horretan. Abiapuntu gisa hartu diren
tradizio teoriko, akademiko eta politikoak aintzat hartuz gero,
erreflexibitate lan izugarri horren emaitzetan aniztasuna eta adostasun eza
nabarmentzen dira kulturgilearen eginkizunaren eta izaeraren zehaztapenei
40