kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

Nuestra opinión es que conviene al hombre suponer que existe algo
incognoscible, pero no debe poner límites a su búsqueda (Goethe) [Cassirerrek
aipatua, Cassirer, 1991: 14].
Erlatibismoaren iturriak aipatu ditugu dagoeneko. Baita zientziaren
esparruan nagusitzen ari diren joera sekularizatzaileak ere.
Adierazitakoaren arabera, zer esanahi dauka guretzat zientziaren gaur
egungo desmitifikazioak? Nola ulertu behar dugu arrazoiak zuzendu dituen
esparru sozialen —kultura esparruen— balioa arrazoia bera zalantzatan
baldin badago? Esan dezagun argi hasieratik. Egokitzat jotzen dugun
ikuspegia, hain zuzen ere lan honetan aplikatzen dugun ikuspegia, aldendu
egiten da pentsamenduaren alorrean sortu diren muturreko jarreretatik.
Alde batetik, bereizi egiten da errealitatea diskurtso hutsera murrizten
duten ikuspegi postmodernistetatik, azken horiek balio berbera ematen
baitiote ezagutza zientifikoari zein sen oneko ezagutzari. Bestetik, arrazoi
unibertsal transhistorikoaren existentzia defendatzen duten ohiko
ikusmoldeetatik ere desberdintzen da, nabarmen. Hala, dekonstrukzio
postmodernoaren aurrean eta razionalismo modernistaren absolutismoaren
aurrean —Habermasen moduko autoreek errepresentatzen duten jarrera
azken hori— uste dugu badagoela arrazoia eta erlatibismoa bateragarri
egiteko bidea. Bide hori, arrazoia historian kokatuz, alegia, arrazoia
historizatuz osatu daitekeelakoan gaude.
Ezagutza zientifikoa, beste giza eginkizun guztien antzera, lorpen
historikoa da. Ildo horretatik, arrazoiaren sorrerarako baldintza historiko
jakinak agertu izan direnean baino ez dira eratu ahal izan arrazoiaren
garapena ahalbidetu duten berariazko unibertsoak. Arrazoia, beraz, ez da
historiatik at giza senari dagokion osagaia, zenbait gizarte egitura
historikotan garatutako ahalmena baizik.
296