kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

cuarto de cms más” beharko genuke edo “un cuarto y medio de subvención
menos”, horretara mugatzen baldin bagara, eta askotan elkarteak, bere
liberatuak eta bere zerak ordaindu ahal izateko askotan tragatu behar izaten
dugu gauza asko. Eta hori hor dago. Eta orduan menpekotasunik ez daukaten
elkarte horien…, exajeratuak direla, ez direla? Gehiegi eskatzen ari direla?
Formak eta ez dakit zer? Bueno ba igual izan daiteke eztabaidagarri (…)
[Elkarteak] Bai, kulturgintzara eta zerbitzuak ematera eta hor. Herri elkarteei
esker lortu ditugu aisialdi taldeak Bizkaiko herri mordo batean, eta hortxe egon
dira eskola euskaldun guztiak, zinez, mordo bat, baina kapazak izan ez direnak
aisialdi zerbitzuak euskaraz emateko. Eta beste batzuk herri mailan elkartu
diren arte eta zerbitzu hori eskolaz kanpo martxan jarri duten arte ez dira egon.
Edo aldizkariak. Hainbat zerbitzu, euskal komunitate batek behar dituenak ba ez
dira etorri aktibismoaren eta zeraren horretatik (10. Elkarrizketa).
Beste muturrean daude, I. Agoteren terminologian “kultura estrategia
daukaten mugimenduak (Agote, 1995). Euskalgintzan herri elkarteek
betetzen dute eredu hori. Herri elkarteen egintza motak, konfrontazio
estrategiarik ez bultzatzean, aukera handiagoak ematen dizkio partaidetza
zabalari. Hala, pentsakera eta ideologia askotako herritarrak bildu nahi
dituzte elkarteok, adostasuna ardatz dutela jokatzen baitute.
Egunerokotasunean oinarrituta, euskal hizkuntza komunitatea egituratzea
dute helburu. Alabaina, aukera politikorako egitura irekia izan arren, aginte
politikoari buruzko mendekotasuna handiagoa da administrazioak
emandako dirulaguntzetatik elikatzen direlako hein handi batean.
Finantzaketa mota horrek, jakina, burutu ditzaketen egintzen nolakotasuna
baldintzatzen du: herri elkarteak ez dira kontraesanak nabarmentzera
bideratuta dauden mugimenduak. Hartara, batzuk mugimenduaren berezko
ezaugarriak galdu eta administrazioaren atal bihurtu direlakoan daude.
Bai, ondo dago euskararen inguruan sortzea korporazioak, sortzea enteak,
bederen (…) Txepetx garatu zen udaletan, dirua zegoen lekuetan, non euskara
teknikaria zegoen lekuetan, profesiobideetan, eta non geratu da? Non geratu
da? Hasi gaitezen banan-banan egiten (…) horien garapena, horien subjektu
historikoa non geratu den (…) Nire irakurketa da urrats kualitatiboak eman
direla (…) Txepetx ezinbesteko erreferentzia da alde horretatik. Orduan, lehen
ez ziren espazio batzuk agertu dira, lehen ez ziren kultur espazio batzuk agertu
dira euskararen inguruan, esparruan. Nola deitu ez dakit. Zeren esan dizut
borroka dagoela erakunde paraleloen eta beste erakundeen artean eta horietako
635