kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

Los hombres han delegado su saber en conjuntos técnicos en los que ese saber
se halla materializado; esa delegación del saber constituye, por ese mismo
hecho, una delegación del poder: eso funciona (Roqueplo, 1983: 15).
Gizarte modernoan nagusitutako sen oneko ezagutzaren barruan
kulturgileak irudikapen karismatikoa izan du sarritan, beti ez esatearren.
Lehen Atalean azaldu den moduan, sortzaile, talentu eta jenio
indibidualaren irudiak ondo erroturik egon dira gure gizarteetako iruditeria
kolektiboan. Irudikapen horien arabera, dohain naturalaren eta
subjektibitatearen ondorio zuzentzat jo da kultura eragilearen agintaritza,
baina ez dira kontuan hartu hark metatutako gaitasunen jatorri soziala edo
haren baliabideen gizarte zilegitasuna. Hartara, irudikapenok estali egin
dute, alde batetik, kulturgilearen kokapena kultura esparruan eta, bestetik,
haren agintaritza kulturala onesteko eragile sozialek —bai kultura
esparrukoek bai esparrutik kanpo daudenek— barneratuta izan behar duten
sineste multzoa.
Egungo gizarteetan nagusi dira kultura-, zientzia- eta ezagutza-
adituen balio gorenari buruzko sinesteak; azken horien arabera bereizten
dira ezagutzaren forma legitimoak —sozialki legitimatuak— eta
zilegitasunik ez daukatenak. Ezagutzei buruz ez ezik hizkuntza gaitasun
legitimoari buruzko sinesteak ere badira horiek, agintez horniturik uzten
baitzaie hitz egiten gizaki batzuei. Hartara, sineste horiek guztiek
ahalbidetu dute kulturgilea eta haren baliabide espezifikoak antzematea eta
onestea. Hori egitean, kultura baliabideak kapital bihurtu dira, hau da,
gizarte harremanetan eraginkortasunez erabili daitezkeen tresna
boteretsuak.
Oro har, baliabide kulturaletatik datorren indarra —kapital
espezifikoa— metatzen duen neurrian saritu ohi da kulturgilea. Kapital hori
184