kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

eta, bestetik, euskal kulturaren biziraupenerako berezko instituzioen premia
aldarrikatu zuelako. Haren iritziz, erakundearen zeregina bi mailatan
hezurmamitu zen. Lehendabizi, bultzatu zituen kontzientziatze jarduerek
ondorio zuzena eragin izan zuten euskara eta euskal kulturaren aldeko oldar
sozialean, eta, bigarrenik, babes esplizitua eskaini zien kultura mailako saio
guztiei (Jauregui, 1981: 271-272).
1.2.2. 1960ko hamarraldiko kultura berpizkundea
La reformulación teórica del discurso nacionalista que se produce en la década
de los sesenta tiene una doble influencia sobre la situación de la lengua. Por un
lado, la lengua se convertirá en el elemento de mayor significación social para
la construcción de la diferencialidad de la identidad colectiva vasca, como
correlato empírico de la existencia de una comunidad diferenciada; y la
adhesión afectiva a la lengua refuerza su función participativa, como símbolo de
pertenencia a la comunidad. Por otro lado, esta adhesión afectiva a la lengua,
como símbolo de pertenencia a un grupo social que posee una identidad
colectiva diferenciada, mueve a los individuos que nunca la han poseído o que
la han perdido a aprenderla, incrementando su función comunicativa (Tejerina,
1992: 127).
Jaureguiren ustetan hirurogeiko hamarraldiko berpizkunde kulturalak
bost adierazpen-eremu nagusi izan zituen: 1. Hizkuntzaren alorrean,
euskararen batasuna, modernizazioa eta normalizazioa erdiesteko funtsezko
oinarriak jarri ziren. 2. Euskara komunikazio tresna gisa erabiliko zuen
euskal eskola sortzeko proiektua bultzatu zen; alegia, euskararen eta
eskolaren arteko mendeetako banaketa hautsiz, ikastolen eskola eredua
bideratu zen. 3. 1966tik aurrera helduak euskaraz alfabetatzeko
mugimendua sortu zen, bi helbururekin: euskal hiztunak alfabetatzea eta
euskararen irakaskuntza abian jartzea erdal hiztunen artean. 4. Hizkuntza-
berreskuratze prozesuak eragin handia izan zuen euskarazko literaturaren
alor guztien garapenean eta berrikuntzan. 5. Azkenik, hizkuntza gizarte
industrial moderno eta urbanora egokitzeko saioak azterketa-esparru
517